ج۱. در صورتى که نداند او دارو مصرف مى‌کند و او براى اين توصيف پزشک اين دارو را مصرف مى‌کند، مسؤوليتى ندارد و احتياط در اين است که بگويد: من براى اين خطرهاى احتمالى نمى‌گويم مصرف کن.

ج۲. اگر در چنين مواردى پزشک مکلّف به حفظ نفس محترمه از خطر نباشد، مى‌تواند.

ج۳. در صورتى که شرح تفصيل را براى تک‌تک بيماران ذکر کرده باشد و بعد خود مريض ـ با حفظ مشاعر (حواس) و کمالش ـ اذن داده باشد يا ولىّ او اجازه داده باشد، آن وقت پرشک مسؤوليت تکليفيّه ندارد و مسؤوليت وضعيّه (ضمان) هم ممکن است مرتفع باشد.

ج۴. اگر ولىّ خاصّ نداشته باشد، احتياط در مراجعه‌ى امر به حاکم شرع است.

ج۵. در صورتى‌که احتمال استناد مرگ به معالجه باشد، معالجه بايد از روى اذن خود مريض يا ولىّ خاصّ يا ولىّ عام او (حاکم شرع) باشد و بعد از شرح مطالب به خود او يا ولىّ او ـ در صورتى‌که با اين شرح اذن داشته باشد ـ ، مسؤوليّتى ندارد.

ج. اگر بگويد و اعلام کند که تشخيص آن در دست من نيست، به طورى‌که تأخير معالجه مستند به او نباشد و بتوانند به ديگرى مراجعه کنند، از آن جهت که طبيب است، مسؤول نيست، و در واجب کفايى با ديگران شريک است، مگر در اعلام به ديگران که براى وى واجب اختصاصى است.

ج. در صورت توقف نجات مسلمانى بر آن، که راه نجات او منحصر به دادن آن  عضو ميّت باشد و تهيه‌ى آن از غير مسلمان هم ممکن نباشد، جايز است.

ج. احتياط در قضاى آن نمازها است.

ج. در صورتى که عملش جايز بوده، مسؤوليّت تکليفى ندارد، و مسؤوليّت وضعيّة (ضمان) هم با استيذان رفع مى‌شود. و اگر دوران بين بى‌فايدگى و ضرر  هست، نبايد اين عمل را انجام دهد.

ج. بايد بگويد و اعلام کند. که علاجش دست من نيست. در صورت عدم تشخيص و اعلام اين مطلب، به طورى که تأخيرش از جانب اين شخص نباشد، مسؤوليتى ندارد.

ج. در موردى که شرعا جايز باشد، ديه ندارد.

ج۱. در صورتى که زوجه‌ى بيمار، طبيب ماهرى نباشد ـ مثل مرد ـ ، طبيب مرد با اکتفاى بر ضروريات مى‌تواند.

ج۲. با همان شروط مذکوره در سابق مانعى ندارد.

ج. در واجبات توصّليه‌ى کفاييّه جايز است، زيرا وجوب آن اعم از مجانى بودن است و اگر به نحو مجّانى آن کارها واجب باشد، باعث اختلال نظام مى‌شود.

ج۱. در صورتى که احتمال هلاکت بدون اين آزمايش‌ها و احتمال هلاکت با اين آزمايش‌ها متساوى شد، نبايد کارى کند. هر کدام ترجيحى دارد، عمل به راجح کند؛ در اين‌صورت تکليفا مسؤوليتى ندارد. وضعا و ضمانا، مسؤوليت دارد که آن‌هم با اخذ برائت از مريض يا ولىّ او ممکن است رفع شود.

ج۲. از سابق جوابش معلوم شد.

[2]. خواهشمند است به اين نکته نيز توجه شود که: گاهى يک راديوگرافى يا سى‏تى‏اسکن باعث تشخيص بيمارى و نجات جان بيمار يا جلوگيرى از پيشرفت بيمارى و يا جلوگيرى از هزينه‏هاى فراوان بعدى مى‏شود و گاهى هم هيچ کمکى نمى‏کند، فلذا در برخى موارد حتى اگر کاملاً به خاطر احتياط هم باشد، انجام آن طبق نظرات فعلى علم پزشکى ضرورى به نظر مى‏رسد.