٣٩۶٠. اگر پزشک مرد مجبور به معاينه بيمارِ خانم شد و يا بيمارِ مرد ناچار به مراجعه به پزشک زن شد، با توجه به اينکه در صورت رعايت کامل مسايل شرعى و اخلاقى، در معاينهى کامل نامحرم شايد بتوان گفت بيش از ٩٠% معاينات که در کتب پزشکى به انجام آنها تأکيد شده است، بايد انجام نگيرند، اگر با اينگونه معاينهى سطحى و غير کامل، بيمارى وى تشخيص داده نشد و درمان کامل صورت نگرفت، آيا پزشک مسؤول است؟ اگر مسؤول است، چاره چيست؟ آيا برخلاف مسايل شرعى عمل کند؟ (تذکر اين نکته ضرورى است که پزشکان متخصص و مجرّب، بدون احتياج به معاينات کامل ممکن است بتوانند تشخيص و درمان انجام دهند اما براى اطباء نامجرّب و دانشجويان، تا رسيدن به اين مرحله، زمان زيادى لازم است).
ج. بايد از همان اوّل ملاحظه يقين در معالجه را بکند و آنچه شرط کار است رعايت کند. و در صورت احتمال خطر با نبودن پزشک هم جنس، که در مهارت مساوى او باشد، آنچه مورد ضرورت است، مغتفر و بخشوده است.