۶٢٨٩. ١) اينجانب کارگرهاى متعدّدى داشتم. دو نفر از آنان، هنگام کار با هم مزاح و شوخى مىکردند تا کمکم منجرّ به نزاع شد. يکى از آن دو با زدن مشت، چشم کارگر ديگر را از حدقه درآورد. آيا اينجانب (صاحبکار) با اينکه دنبال کارگر رفتم و او را به کار دعوت کردم و در حين مزاح و نزاع تماشا مىکردم و تا حدّى مشوّق مزاح و نزاع آنها بودم، مسؤول شرعى هستم و ديه و غرامتى به ذمّهام تعلّق مىگيرد؟
٢) اينجانب گاوى داشتم شاخ گاو را تيز کردم که با گاوهاى ديگر بجنگد تا غالب آيد، از قضا برادرم براى رفع تشنگى حيوان، لگن را پر از آب کرد. گاو از لگن آب مىخورد، در حالىکه او نشسته بود و نگاه مىکرد. حيوان پس از سر بلند کردن، شاخ زد و چشم برادرم از حدقه بيرون آمد. آيا اينجانب (صاحب گاو) مسؤول شرعى هستم و ديه و غرامتى به ذمّهام تعلّق مىگيرد؟
ج۱. البته شما که مشوّق آنها بودهايد، کار حرامى مرتکب شدهايد، ولى ديه به شما تعلّق نمىگيرد.
ج۲. احتياطا مصالحه کنيد.