مطلب نهم: گمنامی بهتر است!

برگی از دفتر اسرار مگو...

سر تعظیم به خاک می‎نهیم و هزاران بار خدا را شکر می‎گوییم که در زمان غیبت، بندگانش را از زيارت وجه خویش در بين خلق محروم نساخت و بر خواص اولیائش منّت گذاشت و سُرمه دیدار امام مبین عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف را بر چشم اهل یقین کشید. هرچند که ما به سبب اعمال خود در بَنديم و محجوب، اما خدا را گواه می‎گیریم که به تشرّف در محضر قدوسی آن حضرت عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف _ ولو با بضاعت اندک خود _ بسیار مشتاقیم، و از این‎که توفیق یافته‎ایم تا اشاراتی در باب دلدادگی آیت اللّه بهجت قدس‌سره به امام زمان خود بیان کنیم، خدا را شاکریم.

البته با قرار گرفتن نام عالم ربّانی، آیت اللّه بهجت قدس‌سره ذیل نام مبارک ذخیره خداوند در زمین، حضرت حجت عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف، انتظار یک فصل مفصلی از ملاقات‎ها می رود؛ زیرا سخن از کسی است که اعاظم و اولیا، اعتقاد دارند که ایشان نه تنها صاحب تشرّفات متعدد بوده، بلکه شايد باب لقا برای او مفتوح بوده است؛ ایشان می‎فرمودند:

«کسانی که نه ظالم اند و نه رفیق ظالم هستند و نه با ظالمین معاشرند و نه در خانه و نه در محله ظالمین هستند، این‎ها اصلاً از وجود شریفش عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف محجوب نیستند!»

این، یعنی اصلاً برای آن‎ها غیبتی متصور نیست، بلکه همه لحظاتشان همواره حضور و همه وجودشان پیوسته حاضر در محضر دوست عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف است؛ و حضرت عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف نیز هیچ‎گاه از آن‎ها غایب و محجوب نیست.

«کسانی که نه ظالم اند و نه رفیق ظالم هستند و نه با ظالمین معاشرند و نه در خانه و نه در محله ظالمین هستند، این‎ها اصلاً از وجود شریفش عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف محجوب نیستند!»

با این حال؛ انتظار به جایی است  که خوانندگان محترم تصور کنند که شرح حال تشرفات حضرت  آیت الله بهجت، می بایست بیش از مقداری باشد که در ادامه به آن اشاره می شود؛ اما با توجه به  کتمان عجیب ایشان در این زمینه و مراقبت شدیدشان در مخفی ماندن ملاقات ها و ارتباطشان با حضرت، ارائه مطالب بیشتر میسر نگردید.

درجه کتمان ایشان به حدی بود که حتی اگر بر حسب مصلحت و حکمتی، امر خارق‎العاده‎ای از ایشان دیده می‎شد، سعی می‎کرد ذهن‎ها را از انتساب آن به خویش كاملاً منصرف نمايد. ایشان از اوایل عمر شریفش همان‎طور که مراتب قرب و کمال را می پیمود، به موازات آن، رعایت اشدّ مراتب کتمان را بر خود واجب می‎دانست و هرچه مقاماتش افزون می‎شد، به همان نسبت کتمان ایشان شدت بیشتری پیدا می کرد.^١ ایشان نه تنها مقامات و کمالات خود را مخفی نگاه می‎داشت، بلکه خود رادر مظانّ شناخته شدن هم قرار نمی داد و از شُهرت و قرار گرفتن در منظر عموم پرهیز می‎نمود. ایشان با اشاره به جریانی خاص می‎فرمود:

«[قبل از آن جریان] در حرم حضرت معصومه علیها‌السلام یکی از رجال الغیب حضرت عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف را دیدم. او گفت یک قضایایی قرار است اتفاق افتد که هر چه گمنام باشید، برای شما بهتر است!»

این شیوه و روش در کتمان، به نحو شدیدتر در مورد تشرّفات ایشان جاری بود، و چه بسا به دلیل همین شدت کتمان به آن مقام از قرب رسید؛ همان‎طور که هنگامی که از ابوسهل نوبختی پرسیدند: چگونه امر نیابت به جای تو، به شیخ ابوالقاسم حسین بن روح رسید؟ او در پاسخ، از میان تمام صفات نیکویی که حسین بن روح رضوان‌الله‌علیه داشت، به یک ویژگی خاص او اشاره کرد:

«أَبُوالْقَاسِمِ فَلَوْ كَانَتِ الْحُجَّةُ تَحْتَ ذَيْلِهِ وَ قُرِّضَ بِالْمَقَارِيضِ مَا كَشَفَ الذَّيْلَ عَنْهُ!»^٢ (ابوالقاسم طوری است که چنانچه حضرت حجت عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف زیر عبایش باشد، حتی اگر با قیچی تکه تکه‎اش کنند، باز هم جای ایشان را آشکار نخواهد کرد).

فقيه عظيم‎الشأن شیعه، آيت اللّه بهجت قدس‌سره، حقیقتاً مصداق این مطلب بود و همه افعالش بر حسب وظیفه ظاهری قابل تفسیر بود و هیچ دلالت و اشارتی بر ربط و اتصال با آن ناحیه مقدسه نداشت. ایشان تمام تلاش خویش را به کار می‎بست، تا اذهان را از اتصال خود به غیب یا امور فوق‎العاده دور کند و موفق هم بود. تشرفات علما و صلحا را بسیار نقل می‎کرد، اما ملاقات‎های خویش را کتمان می‎نمود، و حتى از نقل رؤیاهایی که از حضرت عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف دیده بود، هم ابا داشت. مثلاً وقتی از ایشان پرسیده می‎شد که آیا فلان ختم را برای تشرّف انجام داده‎اید، با این‎که پاسخ مثبت به این سؤال، دلالتی بر حصول تشرّف ندارد، اما از پاسخ به این سؤال ابتدایی نیز طفره می‎رفت و می‎فرمود: «نپرسید!» گاهی اگر سؤال کنندگان را شیدا و شیفته امام زمان عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف می‎دید، می‎فرمود:

«عاشق امام زمان عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف لااقل ایشان را در خواب می‎بیند!»

نسبت به برخی از خواص در پاسخ به این سوال که آیا به محضر حضرت عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف مشرّف شده‎اید؟ با زیرکی و هوشمندی می‎فرمود: «در خواب؟ بله!»^٣ و بعد هم می فرمود «در خواب را که خیلی ها ممکن است دیده باشند». در موارد نادری هم برای خاص الخواصی که اهلیّت لازم را داشتند و رجحان شرعی از عدم کتمان بود، به تشرّف در بیداری اذعان کرده بودند. اگر چه همین موارد هم نوعی سرپوش نهادن بر تشرفات بالاتر و اساسی تر بود.

ایشان با بیان یکی دو تشرّف، اذهان بزرگان را که مرتباً از تشرفات ایشان می‎پرسیدند به همین یکی دو تشرّف مشغول کرده بود. اگر نبودند برخی از علمای برجسته که از احتمال مفتوح بودن باب لقا برای ایشان خبر داده  بودند، عوام که جای خود دارد حتی بسیاری از بزرگان هم گمانشان به همان یکی دو تشرّف محدود می‎شد و شاید فکر می‎کردند تمام دلدادگی معظّم‎له به امام زمان عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف به یکی دو خواب خلاصه می‎شود!

آری؛ آیت اللّه بهجت قدس‌سره اهل کتمان و استاد کتمان بود. از این رو، غیر از یک جریان تشرّف که از خود ایشان در موردی بسیار خاص شنیده شده، سایر وقایع از زبان موثّقین نقل می‎شود.

ایشان نه تنها مقامات و کمالات خود را مخفی نگاه می‎داشت، بلکه خود رادر مظانّ شناخته شدن هم قرار نمی داد و از شُهرت و قرار گرفتن در منظر عموم پرهیز می‎نمود. ایشان با اشاره به جریانی خاص می‎فرمود:

«[قبل از آن جریان] در حرم حضرت معصومه علیها‌السلام یکی از رجال الغیب حضرت عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف را دیدم. او گفت یک قضایایی قرار است اتفاق افتد که هر چه گمنام باشید، برای شما بهتر است!»

مطلب نهم:

گمنامی بهتر است!

کتمان تشرّفات و اخفاء سِرّ؛ یکی از مهم‎ترین خصلت‎های کسانی است که تشرف به محضر قدسی امام زمان عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف را درک کرده و توفیق ملاقات حضرت برایشان حاصل شده است. آيت اللّه بهجت قدس‌سره نیز درباره تشرّفات خود، بسیار کتوم بودند و هرگاه دراین باره از ایشان سؤال می شد، تنها به پایین ترین حد از تشرّفات خویش، اشاره می‎نموند.

درجه کتمان آیت الله بهجت قدس‌سره به حدی بود که حتی اگر بر حسب مصلحت و حکمتی، امر خارق‎العاده‎ای از ایشان دیده می‎شد، سعی می‎کرد ذهن‎ها را از انتساب آن به خویش كاملاً منصرف نمايد. هرچه مقاماتشان افزون می‎شد، به همان نسبت کتمان ایشان شدت بیشتری پیدا می کرد، و حتی خود را در مظانّ شناخته شدن هم قرار نمی داد و از شُهرت و قرار گرفتن در منظر عموم پرهیز می‎نمود. ایشان با اشاره به جریانی خاص می‎فرمود:

«[قبل از آن جریان] در حرم حضرت معصوم علیها‌السلام یکی از رجال الغیب حضرت عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف را دیدم. او گفت یک قضایایی قرار است اتفاق افتد که هر چه گمنام باشید، برای شما بهتر است!».

امثال این توصیه‎ای که به صورت خاص به آیت اللّه بهجت قدس‌سره شده، قبلاً نیز در شرایط خاص از سوی ائمه اطهار علیهم‌السلام به اصحاب صادر شده است. برای مثال، امام حسن عسکری علیه‌السلام قبل از وقوع برخی از فتنه‎های خلفای بنی عباس، در نامه‎ها و توقیعاتی به خواص اصحاب خود هشدار دادند که تا می‎توانند، از خانه خود خارج نشوند و در دید مردم قرار نگیرند.^۴ در روایات، حتی در شرایط عادی نیز دوری از شهرت و مدح گمنام بودن بسیار مورد تأکید قرار گرفته است و به عنوان یک قاعده عام، تا جایی که مخل به انجام وظایف دینی (مثل تفقّه در دین و احیای امر اهل بیت علیهم‌السلام) نباشد، ارجح است.^۵

برخلاف آنچه که در جامعه رواج یافته است، حضرت رسول صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم گمنامی را نه تنها از صفات مؤمن، بلکه از ویژگی‎های اولیاءاللّه ذکر می‎فرمود:

«إِنَّ أَغْبَطَ أَوْلِيَاءِ اللّه عَبْدٌ مُؤْمِنٌ خَفِيفُ الْحَاذِ ذُو حَظٍّ مِنَ الصَّلَاةِ أَحْسَنَ عِبَادَةَ رَبِّهِ وَ أَطَاعَهُ فِي السِّرِّ وَ كَانَ غَامِضاً فِي النَّاسِ لَا يُشَارُ إِلَيْهِ بِالْأَصَابِعِ فَمَنْ صَبَرَ عَلَى ذَلِكَ ثُمَّ نَقَرَ رَسُولُ اللّه  صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلمبِيَدِهِ فَقَالَ وَ عُجِّلَتْ مَنِيَّتُهُ وَ قَلَّ تُرَاثُهُ وَ قَلَّتْ بَوَاكِيهِ؛ همانا مورد غبطه‎ترین اولیای خدا، بنده مؤمن سبک دوش و سبک حالی است که بهره‎مند از نماز باشد و به نیکی پروردگارش را عبادت کند و در نهان از او اطاعت نماید و مورد توجه مردم نباشد و مورد اشاره انگشتان قرار نگیرد. پس چه کسی بر این حالت صبر کند؟ در این لحظه، رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم دست خود را به نشانه پرسش تکان داد و فرمود: در حالی که مرگش به‎زودی فرا رسد، میراثش اندک باشد و گریه‎کنندگان بر او انگشت شمار باشند.»^۶

 همچنین پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم می‎فرماید:

 «إِنَّ اللّه يُحِبُّ الْأَتْقِيَاءَ الْأَبْرِيَاءَ الْأَخْفِيَاءَ الَّذِينَ إِذَا حَضَرُوا لَمْ‏ يُعْرَفُوا، وَ إِذَا غَابُوا لَمْ يُفْتَقَدُوا، قُلُوبُهُمْ مَصَابِيحُ الْهُدَى، يُنْجَوْنَ مِنْ كُل‏ غَبْرَاءَ مُظْلِمَة؛ خداوند پرهیزکاران بی‎گناه ناپیدا را دوست دارد؛ آن‎هایی که وقتی حضور پیدا می‎کنند، شناخته نمی‎شوند و وقتی غایب می‎شوند، کسی سراغشان را نمی‎گیرد. دل‎هایشان چراغ‎های هدایت است و از هر [فتنه] غبارآلود تاریکی نجات می‎یابند.»^٧

توجه به این نکته مهم است که پرهیز از مورد اشاره و توجه بودن، هم امور دنیایی و هم امور دینی را شامل می‎شود؛ چنان که رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم می‎فرماید:

«كَفَى بِالرَّجُلِ بَلَاءً أَنْ يُشَارَ إِلَيْهِ بِالْأَصَابِعِ‏ فِي دِينٍ أَوْ دُنْيَا؛ برای دچار بلا شدن، همین بس که انسان مورد اشاره انگشتان باشد؛ چه در امری دینی، چه در امری دنیوی.»^٨

 همچنین حضرت امیرالمؤمنین علیه‌السلام فرموده‎ است:

«أَيُّهَا النَّاسُ طُوبَى لِمَنْ لَزِمَ بَيْتَهُ وَ أَكَلَ كِسْرَتَهُ وَ بَكَى عَلَى خَطِيئَتِهِ وَ كَانَ مِنْ نَفْسِهِ فِي شُغُلٍ وَ النَّاسُ مِنْهُ فِي رَاحَة؛ ‎ای مردم! خوشا به حال کسی که ملازم خانه‎اش باشد و تکه نان خود را بخورد و بر گناه خود بگرید و مشغول [اصلاح] نفس خود باشد و مردم از دست او در آسایش باشند.»^٩

در روایتی از حضرت امیرالمؤمنين علیه‌السلام صراحتاً به گمنامی و دوری از شهرت امر شده است:

«تَبَذَّلْ وَ لَا تُشْهَر وَ أَخْفِ شَخْصَكَ لِئَلَّا تُذْكَرَ وَ تَعَلَّمْ وَ اكْتُمْ وَ اصْمُتْ تَسْلَمْ؛ متواضع و بی‎آلایش باش و خود را مشهور نکن و خویشتن را مخفی بدار، تا کسی از تو یاد نکند. بیاموز و پنهان کن و سکوت کن، تا در سلامت و امنیت بمانی.»^١٠

در روایتی یکی از اسباب سعادت انسان، گمنامی وی ذکر شده است:

«السَّعیدُ مَن خَمَلَ صِیتُه؛ سعادتمند، کسی است که ذکرش مخفی باشد.»^١١

همچنین از امام صادق علیه‌السلام نقل شده است:

«إِنْ قَدَرْتُمْ أَنْ لَاتُعْرَفُوا فَافْعَلُوا وَ مَا عَلَيْكَ إِنْ لَمْ يُثْنِ النَّاسُ عَلَيْكَ؛ اگر می‎توانید شناخته نشوید، کاری کنید که شناخته نشوید. اگر مردم شما را مدح نکنند، چه ضرری به شما می‎رسد؟!»^١٢

ایشان همچنین آن را از نعمت‎های مورد سؤال در روز قیامت برشمرده است:

«إِنَّ مِمَّا يَحْتَجُّ اللّه تَبَارَكَ وَ تَعَالَى بِهِ عَلَى عَبْدِهِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ أَنْ يَقُولَ أَ لَمْ أُخْمِلْ ذِكْرَكَ؛ از جمله اموری که خداوند متعال در روز قیامت با آن بر بنده‎اش احتجاج می‎کند، این است که می‎فرماید: آیا تو را گمنام نکردم؟»^١٣

هنگامی که معروف کرخی از امام صادق علیه‌السلام درخواست نصیحت نمود، حضرت به او فرمود: «أَقْلِلْ مَعَارِفَكَ؛ آشنایانت را کم کن» و هنگامی که باز درخواست نصیحت دیگری کرد، فرمود: «أَنْكِرْ مَنْ عَرَفْتَ مِنْهُمْ؛ آن‎ها را هم که می‎شناسی، نشناس!» وقتی برای بار سوم درخواست نصیحت نمود، حضرت به او فرمود: «حَسْبُكَ؛ برای تو کافی است.»^١۴

این بدین معنی است که حضرت علیه‌السلام این نصیحت را برای او جامع و کافی از باقی توصیه ها دانسته است.

همچنین در روایتی عجیب از حضرت امیرالمؤمنین علیه‌السلام نقل شده است:

 «يَأْتِي عَلَى النَّاسِ زَمَانٌ يَكُونُ الْعَافِيَةُ فِيهِ عَشَرَةَ أَجْزَاءٍ تِسْعَةٌ مِنْهَا فِي اعْتِزَالِ النَّاسِ وَ وَاحِدَةٌ فِي الصَّمْتِ؛ زمانه‎ای برای مردم فراخواهد رسید که اگر عافیت ده جزء باشد، نه جزء آن در کناره‎گیری از مردم و یک جزء آن در سکوت است.»

در روایت، تنهایی، حصن تقوا و سبب انس با خداوند و حفظ دین ذکر شده است:

 «الْعُزْلَةُ حِصْنُ التَّقْوَى؛ کناره‎گیری، قلعه پرهیزکاری است.»^١۵

«مَنِ انْفَرَدَ عَنِ النَّاسِ أَنِسَ بِاللَّهِ؛ کسی که تنها باشد، با خدا انس پیدا می‎کند.»^١۶

 «مَنِ انْفَرَدَ عَنِ النَّاسِ صَانَ دِينَهُ؛ کسی که تنها باشد، دین خود را حفظ کرده است.»^١٧

البته نکته بسیار عجیب و قابل تأمل در این روایات، این است که در عین این‎که از صفات اولیاءاللّه «أحلاس البیوت» بودن ذکر شده، با این حال از آن‎ها تعبیر به «مصابیح الهدی» نیز گردیده؛ چنان که در حدیث نبوی در توصیه به اهل علم آمده است:

«كُونُوا يَنَابِيعَ الْحِكْمَةِ مَصَابِيحَ الْهُدَى أَحْلَاسَ‏ الْبُيُوتِ‏ سُرُجَ اللَّيْلِ جُدُدَ الْقُلُوبِ خُلْقَانَ الثِّيَابِ تُعْرَفُونَ فِي أَهْلِ السَّمَاءِ وَ تُخْفَوْنَ فِي أَهْلِ الْأَرْضِ؛ چشمه‎های حکمت و چراغ‎های هدایت باشید. فرش‎های خانه هایتان و چراغ‎های شب باشید، با دل‎های تازه و لباس‎های کهنه. در میان اهل آسمان شناخته شوید و در میان زمینیان پنهان باشید.»^١٨

در حدیث دیگری از امیرالمؤمنین علیه‌السلام آمده است:

«طُوبَى لِكُلِّ عَبْدٍ نُوَمَةٍ لَايُؤْبَهُ لَهُ يَعْرِفُ النَّاسَ وَ لَايَعْرِفُهُ النَّاسُ يَعْرِفُهُ اللّه مِنْهُ بِرِضْوَانٍ أُولَئِكَ مَصَابِيحُ الْهُدَى يَنْجَلِي عَنْهُمْ كُلُّ فِتْنَةٍ مُظْلِمَةٍ وَ يُفْتَحُ لَهُمْ بَابُ كُلِّ رَحْمَةٍ لَيْسُوا بِالْبُذُرِ الْمَذَايِيعِ وَ لَا الْجُفَاةِ الْمُرَاءِين؛ خوشا به حال بنده گمنامی که به او اعتنا نمی‎شود. مردم را می‎شناسد، اما مردم او را نمی‎شناسند. خدا او را به رضایت خویش می‎شناسد. آن‎ها چراغ‎های هدایت هستند. هر فتنه تاریکی از آن‎ها برداشته و درِ هر رحمتی برای آن‎ها باز می‎شود. نه پرگو و خبرپخش کن هستند و نه بدرفتار و ریاکار.»^١٩

از این رو، ولیّ اللّه در همان حال که حداکثر تلاش خود را در گمنام ماندن و در معرض شهرت قرار نگرفتن به کار می‎گیرد، خداوند متعال او را در همان حین چراغ هدایت برای دیگران و چشمه حکمت قرار می‎دهد؛ خود پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم نیز که هادی تمام مهتدین و منجی تمام مؤمنین است، قبل از بعثت مبارکش، به عنوان «گمنام‎ترین اشخاص قریش» توصیف شده است:

«وَ اللّه مَا فِي قُرَيْشٍ أَخْمَلُ ذِكْراً مِنْهُ؛ در میان قریش، گمنام‎تر از او نبود.»^٢٠

این احادیث نشان می‎دهد که پرهیز علمای دینی از شهرت و شناخته شدن، نه تنها مانع هدایت و ارشاد مردم نمی‎شود، بلکه زمینه را برای وسیع‎ترین و دقیق‎ترین هدایت‎ها فراهم می‎کند. گفتنی است که قاعده مذکور به‎طور خاص در زمان غیبت و مترقب بودن فتنه‎های مظلمه عمیاء، بیشتر مورد تأکید اهل بیت علیهم‌السلام قرار گرفته است. مثلاً عبداللّه بن عمرو نقل می‎کند:

«بَيْنَا نَحْنُ حَوْلَ رَسُولِ اللّه إِذْ ذَكَرَ الْفِتْنَةَ أَوْ ذُكِرَتْ عِنْدَهُ الْفِتْنَةُ قَالَ فَقَالَ إِذَا رَأَيْتَ النَّاسَ (مَرِجَتْ عُهُودُهُمْ وَ حُقِّرَتْ أَمَانَتُهُمْ) وَ كَانُوا هَكَذَا وَ شَبَّكَ بَيْنَ أَصَابِعِهِ قَالَ فَقُمْتُ إِلَيْهِ فَقُلْتُ كَيْفَ أَفْعَلُ عِنْدَ ذَلِكَ جَعَلَنِيَ اللّه فِدَاكَ قَالَ الْزَمْ بَيْتَكَ وَ أَمْسِكْ عَلَيْكَ لِسَانَكَ وَ خُذْ مَا تَعْرِفُ وَ ذَرْ مَا تُنْكِرُ وَ عَلَيْكَ بِأَمْرِ خَاصَّةِ نَفْسِك وَ ذَرْ عَنْكَ أَمْر الْعَامَّةِ؛ اطراف رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم نشسته بودیم که ایشان یا کس دیگری حرف از فتنه زد. در این هنگام، ایشان فرمود: وقتی که دیدی پیمان‎های مردم نابسامان گردید و امانت‎هایشان کم‎ارزش شمرده شد و این‎گونه شدند _حضرت انگشتان دو دست مبارکش را در هم فرو کرد_ [هنگام فتنه است]. من ایستادم و گفتم: در چنین شرایطی چه باید بکنم؛ خدا مرا فدای شما گرداند؟ حضرت فرمود: در خانه‎ات بمان و زبانت را نگه دار و آنچه را پسندیده و آشناست، بگیر و آنچه را نامأنوس و ناپسند است، رها کن. به اصلاح امور شخصی خود بپرداز و در کار عموم مردم دخالت نکن.»^٢١

همچنین در روایتی عجیب از حضرت امیرالمؤمنین علیه‌السلام نقل شده است:

 «يَأْتِي عَلَى النَّاسِ زَمَانٌ يَكُونُ الْعَافِيَةُ فِيهِ عَشَرَةَ أَجْزَاءٍ تِسْعَةٌ مِنْهَا فِي اعْتِزَالِ النَّاسِ وَ وَاحِدَةٌ فِي الصَّمْتِ؛ زمانه‎ای برای مردم فراخواهد رسید که اگر عافیت ده جزء باشد، نه جزء آن در کناره‎گیری از مردم و یک جزء آن در سکوت است.»^٢٢

 و نیز از امام باقر علیه‌السلام نقل شده است:

«إنَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ علیه‌السلام يَقُولُ يَأْتِي عَلَى النَّاسِ زَمَانٌ يَكُونُ فِيهِ أَحْسَنُهُمْ حَالًا مَنْ كَانَ جَالِساً فِي بَيْتِهِ؛ امیرالمؤمنین علیه‌السلام می‎فرماید زمانه‎ای برای مردم خواهد آمد که نیکوترین وضعیت را کسی خواهد داشت که در خانه‎اش بنشیند.»^٢٣

و در روایتی از امام صادق علیه‌السلام در مورد آخرالزمان صراحتاً امر شده است که:

«الْزَمْ‏ بَيْتَكَ‏ وَ كُنْ حِلْساً مِنْ‏ أَحْلَاسِهِ وَ اسْكُنْ مَا سَكَنَ اللَّيْلُ وَ النَّهَارُ فَإِذَا بَلَغَكَ أَنَّ السُّفْيَانِيَّ قَدْ خَرَجَ فَارْحَلْ إِلَيْنَا ولو عَلَى رِجْلِكَ؛ در خانه‎ات بمان و زیراندازی از زیراندازهای آن باش و تا شب و روز ساکن است، تو نیز ساکن باش؛ اما هرگاه به تو خبر رسيد كه سفیانی قیام کرده است، به سوی ما کوچ کن، ولو با پای پیاده.»^٢۴

با مطالعه و تأمل در این روایات، حکمت پرهیز شدیدی که ولیّ صالح خدا، حضرت آیت اللّه بهجت قدس‌سره، از شهرت داشت و از قرار گرفتن در معرض شناخته و معروف شدن دوری می کرد، معلوم می‎گردد. اما از آنجا که اراده خداوند متعال بر این است که اولیای خود را که احلاس البیوت هستند، مصابیح الهدی برای عالم قرار دهد، حکمت اقبال عمومی و محبت مردم به معظّم له، در عین مکتوم ماندن بسیاری از مقامات الهی ایشان و دوری کامل از رسانه‎های جمعی، آشکار می‎شود.