وقتی شیخ رحمه‌الله وفات کرد، آقایانی که علمیت داشتند، هرکدام جِده و سرمایه علمی خود را در حاشیه بر رسائل شیخ رحمه‌الله اظهار کردند. از شاگردان شیخ رحمه‌الله هم حاشیه و شرح بر رسائل نوشته‌اند. ای‌کاش حواشی و شروح رسائل و مکاسب جمع‌آوری می‌شد، زیرا خیلی بیش از اینهاست که در دسترس و معروف است. در محضر ...

آیا حالات و مقامات شیخ انصاری رحمه‌الله جای اغتباط (غبطه خوردن) نیست که بین دو محال عادی جمع کرده بود، با یک چشم دو درس خارج فقه و اصول در شبانه‌روز می‌گفت و تألیفات آن‌چنانی داشت. و ظاهراً نوشتنی‌ها را در روز می‌نوشتند، چون در شب درست نمی‌دیدند. این در رابطه با علمیات، اما نسبت به عملیات، هر روز نم...

اگر کتب و اصول اربعمائه به دست‌ آید و چاپ شود، خدا می‌داند که از قراین موجود در روایات چه استفاده‌ها می‌توان نمود. عبد [عبید]الله‌بن‌علی حلبی کتاب فقهی‌ای را به امام صادق علیه‌السلام ارائه داد. حضرت فرمود: «لَیسَ لِهؤُلآءِ مِثْلُهُ؛ اینان (عامه) مشابه آن را ندارند».١...

حافظه آقا سید ابوالحسن اصفهانی رحمه‌الله معلوم نیست نظیر داشته باشد. ایشان بر تمام ابواب فقه اشراف و احاطه داشت، به‌گونه‌ای‌که بی‌مطالعه درس خارج می‌گفت و تا آخر می‌رساند. این شوخی نیست! البته شاگردهای مرحوم آقا سید ابوالحسن نظیر مرحوم حاج آقا بزرگ،١ و آقا میرزا محمدتقی آملی، فقه ایشان را نوشته‌اند،...

مرحوم آخوند خراسانی هر چهار سال یک دوره اصول می‌گفته است، و فقه هم می‌گفته که در دست نیست، به‌جز کتاب وقف و رساله‌ای در حیض و بعضی رساله‌های دیگر که اگر چاپ می‌شدند، مفید بودند. برای نمونه حاشیه مکاسب ایشان با آن حجم کم و اختصار، خیلی از قواعد را دربردارد. در محضر بهجت، ج۲، ص۳۲۹ ...

آقای میرزا فتاح شهیدی درس عمومی و خصوصی آقا سید ابوالحسن اصفهانی رحمه‌الله را خوب درک کرده بودند، و آقای سید عبدالهادی شیرازی در درس خصوصی سید شرکت می‌کرده است، و در زمان ما مکاسب را تا بیع فضولی و نیز طهارت و حج را تدریس نمودند، و بنده در بحث حج ایشان شرکت می‌کردم، ولی چون نظم نداشت، هیچ نتوانستم د...

مرحوم آقا سید مرتضی کشمیری یک وقت در یک مسئله به تفصیل بحث نمود، بعد فرمود: این یک درس مرحوم سید حسین کوه‌کمره‌ای است. در محضر بهجت، ج۲، ص۳۲۹ ...

سید مرتضی رحمه‌الله به‌حدی محترم و معظم و جلیل‌القدر بوده که خلیفه وقت از ترس دشمن به خانه او پناهنده می‌شده است. البته هر دو برادر (سید رضی و مرتضی رحمهماالله) عظمت داشتند، ولی سید مرتضی با آن همه عظمت، تقیه می‌کرده است. شیخ مفید رحمه‌الله هم عظمت داشت، اما چون تقیه نمی‌کرد، اهل‌سنت با او موافق و خ...

مقدسین علما ـ غیر از مرحوم شیخ عبدالله ـ با مشروطه مخالف بودند، البته ایراد نمودن و عیب‌گیری از دیگران آسان است. خدا می‌داند که اگر ما جای آنها بودیم چه می‌کردیم؟! هیچ نمی‌شود به آنها و اصحاب مشروطه ـ یعنی مرحوم آخوند خراسانی، میرزای نایینی و… ـ اعتراض کرد، مقامشان خیلی از ما بالاتر بوده است. در محض...

استاد ما (حاج شیخ محمدحسین غروی اصفهانی رحمه‌اللّه) احوال عجیب و غریبی داشت. با اینکه عائله‌دار بود، گوشه‌ای از اطاق کتاب گذاشته و برای مطالعه مشخص نموده و در آنجا مطالعه می‌نمود، و سروصدای بچه‌ها و زدوخورد آنها مانع از مطالعه او نمی‌شد! خیلی نادر و از عجایب روزگار است که حواس و اعصاب انسان این‌گونه...