در کربلا استادی داشتیم که نزد آشیخ عبدالهادی مازندرانی۱ درس خوانده بود. من آشیخ عبدالهادی را دیده بودم. در کربلا مشهور بود که گویا او نسبت به همه اعلم است. ایشان شاگرد میرزای شیرازی۲ بود و میرزا او را به عنوان نماینده خودش به کربلا فرستاده بود. استاد ما می‌گفت: «آشیخ عبدالهادی خیلی دقت نظر داشت، خیل...

حضرت آیت‌الله بهجت قدس‌سره: مرحوم شیخ فضل‌الله‌ نوری و آقا سید محمدکاظم یزدی تمام آنچه را که [در جریان مشروطه] واقع شد پیش‌گویی کرده بودند؛ زیرا می‌دانستند اگر درد دین از انگلستان پیدا شود و جریان مشروطه از طرف سفارت انگلیس تأیید شود، این مشروطه، مشروعه نخواهد بود و برای دین نیست و به درد مسلمان‌ها ...

حضرت آیت‌الله بهجت قدس‌سره: مرحوم شیخ فضل‌الله‌ نوری و آقا سید محمدکاظم یزدی تمام آنچه را که [در جریان مشروطه] واقع شد پیش‌گویی کرده بودند؛ زیرا می‌دانستند اگر درد دین از انگلستان پیدا شود و جریان مشروطه از طرف سفارت انگلیس تأیید شود، این مشروطه، مشروعه نخواهد بود و برای دین نیست و به درد مسلمان‌ها ...

حضرت آیت‌الله بهجت قدس‌سره: مرحوم شیخ فضل‌الله نوری هم در اول با مشروطه موافق بود، ولی بعد دید مشروطه از سفارت‌خانه‌ انگلیس تأیید می‌شود؛ لذا از همان لحظه برگشت و مخالف شد و گفت: مشروطه باید مشروعه باشد. در محضر بهجت، ج۲، ص١٩۶ ...

کسانی بودند ـ همچون مرحوم آقا سید محمدکاظم یزدی رحمه‌الله‌ و مرحوم شیخ فضل‌الله‌ نوری ـ که دوربین و آینده‌نگر بودند و می‌گفتند: مشروطه، «کلِمَةُ حَق یرادُ بِهَا باطِلٌ؛ سخن حقی است، ولی باطل از آن اراده شده است».[۱] ولی دیگران آخر مطلب را از اول کار نمی‌دیدند که چگونه هر کس پول بیشتر صرف کند وکیل می...

جائر(ابن ابی دؤاد) پیش خلیفه وقت(معتصم عباسی) آمد و گفت: «[چون] من نمک خلیفه را خورده ام، نباید بر خلیفه خیانت کنم. به شما می گویم [آیا شما] اقوال تمام علما را کنار گذاشتید و قول این اسود(کنایه توهین آمیز به امام جواد-ع-) را بر همه مقدم داشتید، و حال آنکه شَطری (بخشی) از این امت او را امام می دانند ...

علمای مشروطه‌خواه به اسم تقلیل ظلم قاجار به میدان آمدند و مشروطه را تأیید و امضا کردند، اما چه تقلیلی، که سرانجام حاضر نشدند بگویند ما با مشروطه موافق شرع و دین (مشروطه مشروعه) موافقیم و سرانجام کار به جایی رسید که موافقت قوانین مجلس با نظر طراز اول فقها را که به همین وسیله مردم و علمای اسلام و نجف ...

امضای تأیید مشروطیت را زمانی از آخوند رحمه‌الله گرفتند که ایشان کاملاً مشغول به فکر و در حال آماده‌سازی و ترتیب مطالب درس بود، هنگامی که آخوند رحمه‌الله از پله‌های اطاق مطالعه شخصی به پایین می‌آمد تا به مجلس درس برود که تمام فکرش در جمع‌آوری درس بود و برای فکر کردن در امر دیگر وقت نداشت، اساس‌نامه و...

دلیل مشروطه‌خواهان این بود که دولت قاجار ظالم و مستبد است و دفع ظلم قاجار با مشروطه امکان‌پذیر است؛ بنابراین، برای دفع ظلم قاجار، مشروطه واجب است. غافل از اینکه ظلم را چگونه باید رفع و برطرف کرد. هیچ‌کس با ظلم و استبداد موافق نیست، ولی آیا می‌شود ظلم را با اشد ظُلماً (با ظلم بیشتر) برطرف نمود و آن‌گ...

مقدسین علما ـ غیر از مرحوم شیخ عبدالله ـ با مشروطه مخالف بودند، البته ایراد نمودن و عیب‌گیری از دیگران آسان است. خدا می‌داند که اگر ما جای آنها بودیم چه می‌کردیم؟! هیچ نمی‌شود به آنها و اصحاب مشروطه ـ یعنی مرحوم آخوند خراسانی، میرزای نایینی و… ـ اعتراض کرد، مقامشان خیلی از ما بالاتر بوده است. در محض...