آیتالله شیخ محمدحسین نایینی، در سال ١٢٧٣ق. در شهر کوچک نایین دیده به جهان گشود. هشتاد و دو سال زندگی او، فراز و فرودها و رنجها و حکایات بسیاری داشت.
شیخ محمدحسین نایینی تحصیلات را از زادگاه خود آغاز کرد و در حدود بیست سالگی به اصفهان آمد. چند سالی از محضر عالمان فرزانه آنجا بهره برد و عازم عراق شد...
علمای سابق کارشان منحصر بود به درس و تدریس و نوشتن، و گویا عمرشان وقف همین کارها بود و از کار خود خوشحال بودند. البته قبل از مشروطه علما به قضاوت و رسیدگی به امور مردم نیز اشتغال داشتند؛ ولی پس از آن، از اینگونه کارها برکنار شدند. البته رسیدگی به امور مردم، قضاوت، اجرای حدود و… چهبسا برای مردم ناخ...
در مشروطه به دروغ و فریب چنین وانمود کردند که میخواهند احکام اسلام اجرا شود، و در رأس مجلس شورا و تشکیلات قانونگذاری، شش نفر از فقهای طراز اول که قوانین مجلس را با احکام شرع تطبیق مینمایند، خواهند بود.
...
خدا میداند همه را با چه وضع فجیعی از نجف و عراق بیرون کردند و به ایران تبعید نمودند؛ بهحدی که مأمور نگذاشت تا مرحوم آقا سید ابوالحسن اصفهانی لباسش را بپوشد!
...
روزهای اول کشف حجاب، علمای تبریز را برای امضا گرفتن۱ جمع کرده بودند. نخست فرماندار شهر داخل شد، سپس رئیس شهربانی آمد و نشست و گفت: آقایان! برای چه اینجا جمع شدهاند؟ همان فرمان اعلیحضرت کافی است و امضای آقایان لازم نیست. علما نیز باکمال خوشحالی و اشتیاق از اینکه گرفتار امضای تحمیلی نشدهاند، از مجل...
شیخ فضلالله نوری فرزند ملا عباس کجوری، در سال ۱۲۵۹ ق. در روستای «لاشک» مازندران دیده به جهان گشود. او پس از گذراندن دوران کودکی، به تحصیل علوم اسلامی روی آورد و پس از اتمام دروس سطح، نزد اساتید بزرگ حوزه نجف، چون ميرزا حبيباللّه رشتى و شيخ راضى به تکمیل تحصیلات خود پرداخت و پس از مدتى در درس ميرزا...