درنگ و آرامش از صفات پسندیده‌ای است که ناشی از اعتدال در قوه غضبيه است و آن، این است که تا چیزی به ذهنش خطور کرد در پی آن به راه نیفتد، بلکه آن را خوب برانداز کند و خوبی‌ها و بدی‌های آن را با هم بسنجد و تصمیمی پخته و حساب شده بگیرد. ضد این صفت،« شتاب‌زدگی» و شتاب‌کاری است که از ویژگی‌های ناپسند است....

امام صادق علیه‌السلام فرمود: خدای عزوجل به یکی از پیامبرانش وحی فرستاد: ای فرزند آدم! مرا در هنگام خشمت یاد کن تا من نیز تو را در هنگام خشمم یاد کنم و تو را در زمره کسانی که نابودشان می‌سازم، نابود نگردانم و به اینکه من انتقامت را از دشمنت بستانم راضی و خوشنود باش؛ زیرا انتقام‌گیری من برای تو بهتر ا...

امام رضا علیه‌السلام فرموده است: «هر کس در سلام کردن خود میان فقیر و غنی فرق بگذارد، خدا را در قیامت در حالی ملاقات کند که بر او خشمگین باشد».   لقمان در سفارش های خود به فرزندش گفته است: «ای پسر، هرگز کسی را برای کهنه بودن جامه اش پست مشمار که خدای او و تو یکی است». نردبان سعادت، ص ۲۴۷ (تلخیص و تحر...

روشن‌ترین مصداق افراط در قوه غضبیه، خشم است که از بدترین و خطرناک‌ترین صفات رذیله است. کسی که خشمگین شد، خواسته یا ناخواسته مرتکب دشنام، بدگویی، دروغ و تهمت، شماتت، افشای اسرار مردم و گناهانی دیگر خواهد شد که هریک از آنها برای فرو انداختن فرد از درجه انسانیت و اسلامیت بس است.   امام صادق علیه‌السلام...

علمای اخلاق، راه رهایی دل از وسوسه های شیطانی و افکار پوچ و واهی را در این دانسته‌اند که انسان؛ اولا صفات بد را از خود دور و خود را به اوصاف نیک بیاراید؛ چه آنکه هریک از رذایل اخلاقی چون: غضب، شهوت، آزمندی، حسد، بخل، طمع، تعصب و سوء ظن، دروازه‌ای برای ورود افکار فاسد به قلب است؛ همچنان که هریک از فض...

حضرت آیت‌الله بهجت قدس‌سره: از آیات قرآن استفاده می‌شود تمام فساد و افساد و غلغله و سر و صدایی که در روی زمین بوده و هست و خواهد بود، از همین مأکل و مشرب است؛  زیرا تکالیف، متوجه غضب و شهوت است، و تناول غذا و نوشیدنی، موجب آنها است! ...

گرچه همانگونه که گذشت، کمال آدمی به حاکمیت عقل او بر دیگر قواست و پستی او به تاخت و تاز شهوت، غضب و شیطنت در میدان زندگی، اما باید دانست که تعطیلی این قوا (شهوت، غضب و شیطنت) نیز مفید و مطلوب نیست، زیرا دوام و بقای بدن، بسته به فعالیت این قواست؛ از این رو عقل نیز به فعالیت محدود آنها حکم می کند. پس ...

ای برادر جان و ای خواهر! دل و جان خود را وارسی کن و ببین چه ای و که ای؛  اگر شهوت بر تو مسلط است، بدان که یکی از چهارپایان و بهائمی؛ اگر غضب بر تو مستولی است، بدان که سگ و گرگ و درنده ای؛ و اگر شیطنت بر تو غالب است، بدان که شیطان مجسمی و اگر صلاح دید و اشارات عقل را به کار می بندی و پیرو آن هستی، خد...

حضرت علی علیه‌السلام می‌فرماید:  خدای سبحان به ملائکه فقط عقل داد و آنان را از شهوت و غضب بی‌نصیب ساخت؛ به حیوانات شهوت و غضب داد و آنها را از عقل بی‌بهره ساخت؛ اما انسان را از همه این امور بهره‌مند گردانید. پس انسان اگر شهوت و غضب را مطيع و مُنقاد عقل گرداند، برتر از ملائکه خواهد بود، زیرا با وجود ...

کسی که در پی کسب فضایل و دفع رذایل است، چند چیز را باید رعایت کند: الف) این که از هم نشینی با بدان بپرهیزد. ب) در شناسایی عیوب خود و درمان آنها بکوشد و اعمال خود را حمل بر صحت نکند. ج) دیگران را آیینه عبرت کند و بداند که کارهای ناپسند آنان اگر از او هم سرزند، ناپسند است. د) از آنچه که مایه تحریک قوا...