علمای اخلاق، راه رهایی دل از وسوسه های شیطانی و افکار پوچ و واهی را در این دانسته اند که انسان؛ اولا صفات بد را از خود دور و خود را به اوصاف نیک بیاراید؛ چه آنکه هریک از رذایل اخلاقی چون: غضب، شهوت، آزمندی، حسد، بخل، طمع، تعصب و سوء ظن، دروازه ای برای ورود افکار فاسد به قلب است؛ همچنان که هریک از فض...

حضرت آیت‌الله بهجت قدس‌سره: هر چیز از حد میانه و وسط به طرف افراط یا تفریط تمایل پیدا کند، عکسِ نتیجه‌ مطلوب را خواهد داشت؛ کل شَیءٍ جاوَزَ حَدهُ، إِنْقَلَبَ إِلی ضِدهِ (هر چیز از حدش بگذرد، به ضد آن تبدیل می‌گردد). بنابراین، میانه‌روی در غضب، شهوت، خواب، خوراک و هر کار دیگر، مُنجی و نافع است، و دو ...

گرچه همانگونه که گذشت، کمال آدمی به حاکمیت عقل او بر دیگر قواست و پستی او به تاخت و تاز شهوت، غضب و شیطنت در میدان زندگی، اما باید دانست که تعطیلی این قوا (شهوت، غضب و شیطنت) نیز مفید و مطلوب نیست، زیرا دوام و بقای بدن، بسته به فعالیت این قواست؛ از این رو عقل نیز به فعالیت محدود آنها حکم می کند. پس ...

ای برادر جان و ای خواهر! دل و جان خود را وارسی کن و ببین چه ای و که ای؛  اگر شهوت بر تو مسلط است، بدان که یکی از چهارپایان و بهائمی؛ اگر غضب بر تو مستولی است، بدان که سگ و گرگ و درنده ای؛ و اگر شیطنت بر تو غالب است، بدان که شیطان مجسمی و اگر صلاح دید و اشارات عقل را به کار می بندی و پیرو آن هستی، خد...

حضرت علی علیه‌السلام می‌فرماید:  خدای سبحان به ملائکه فقط عقل داد و آنان را از شهوت و غضب بی نصیب ساخت؛ به حیوانات شهوت و غضب داد و آنها را از عقل بی بهره ساخت؛ اما انسان را از همه این امور بهره مند گردانید. پس انسان اگر شهوت و غضب را مطيع و مُنقاد عقل گرداند، برتر از ملائکه خواهد بود، زیرا با وجود ...

حضرت آیت‌الله بهجت قدس‌سره:  ما اگر از انبیا و اوصیا دور شدیم، گرگ‌های داخل و خارج، بلافاصله ما را می‌خورند. ما اگر خدا ترس بودیم، از ما می‌ترسیدند کسانی که اصلاً نمی‌شناسند ما کی هستیم، چه کاره هستیم، می‌ترسند کاری بکنند که ما بر آنها غضبناک بشویم؛ چرا؟ چون دیگر غضب ما غضب خداست، اگر با خدا هستیم. ...

کسی که در پی کسب فضایل و دفع رذایل است، چند چیز را باید رعایت کند: الف) این که از هم نشینی با بدان بپرهیزد. ب) در شناسایی عیوب خود و درمان آنها بکوشد و اعمال خود را حمل بر صحت نکند. ج) دیگران را آیینه عبرت کند و بداند که کارهای ناپسند آنان اگر از او هم سرزند، ناپسند است. د) از آنچه که مایه تحریک قوا...

امام باقر‌ علیه‌السلام فرمود: مؤمن کسی است که وقتی خوشنود شد، خوشنودی‌اش او را در گناه و باطل داخل نکند و اگر به خشم آمد خشمش او را از گفتن حق بیرون نبرد و در زمانی که قدرت دارد، قدرتش او را به تجاوز به چیزی که حقی در آن ندارد، نکشاند. وسائل‌الشیعه، ج۱۵، ص۱۹۲ ...

امام صادق علیه‌السلام فرمود: هر که بر نفس خویش هنگام رغبت، ترس، شهوت، خشم و خوشنودی مالک شود، خداوند جسد او را بر آتش حرام می‌کند.   وسائل‌الشیعه، ج۱۵، ص۱۶۲ ...

ای برادر جان و ای خواهر! دل و جان خود را وارسی کن و ببین چه ای و که ای؛ اگر شهوت بر تو مسلط است، بدان که یکی از چهارپایان و بهائمی؛ اگر غضب بر تو مستولی است، بدان که سگ و گرگ و درنده ای؛ و اگر شیطنت بر تو غالب است، بدان که شیطان مجسمی و اگر صلاح دید و اشارات عقل را به کار می بندی و پیرو آن هستی، خدا...