چه بسا به حسب ظاهر، نواب خاص خیلی با نایب عام فرق داشتند. خیلی فرق داشتند! نمی شود دیگران را با آن‌ها قیاس کنیم؛ لأنّه فرعُ من له ذلک.١ به جهت اینکه [نایب خاص،] فرع یک اصلی است که ولایتش عامه است.٢ این فرع اوست؛ البته در صورتی که مثل «قضیةٌ في واقعة» نباشد،٣ [بلکه] نایب خاص باشد. غیر از این چهار نایب هم در زمان اینها [اشخاصی] از سوی خود امام اصل عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف وکیل بودند. بین آن‌ها هم آدم های بسیار حسابی بودند. [وکالت] مخصوص به این چهار نفر نبود، ولی [حضرت عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف] این چهار نفر را بر غیر این چهار نفر ترجیح داد. اما آیا غیر این چهار نفر اهلیّت ندارد؟ نه، این حرف ها نیست. لذا امام حسن عسکری علیه‌السلام در زمان خودش وکلایی۴ غیر از این چهار نفر داشت.۵
بیانات در درس خارج جهاد، ١٣٨٧/١١/٠٩
١. زیرا نایب خاص، فرع آن اصل و کسی است که امامت و ولایت دارد.
٢. مقصود از «اصل»، امام معصوم علیه‌السلام است که ولایتش عام است.
٣. یعنی در صورتی که نیابتش مانند کسانی که در یک امر خاص وکیل امام معصوم علیه‌السلام می شدند، نباشد.
۴. نام برخی از وکلای امام عسکری علیه‌السلام بنا بر آنچه نقل شده، عبارت است از: ابراهیم بن عَبدَة نیشابوری (رجال کشی، ص٨۴٨)، احمد بن اسحاق اشعری قمی (دلائل الأئمة، ص۵٠٣)، جعفر بن سهیل (رجال طوسی، ص٣٩٨).
۵. افرادی که به عنوان نماینده از سوی امام زمان عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف انتخاب میشدند، دو دسته بودند. برخی از آن‌ها وکلای حضرت علیه‌السلام بودند که تنها در امور خاصی مثل اخذ وجوهات و... نمایندگی ایشان را داشتند. اینها در زمانی که وکالتشان از سوی امام معصوم علیه‌السلام نافذ بود، خود افرادی صالح و حتی بعضاً صاحب مراتب عالیه بودند و توقیعات شریفی در سوق دادن مردم به سمت آن‌ها در همان مورد خاص وکالتشان از سوی حضرت حجت عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف صادر شده است. اما دسته دومِ نمایندگان حضرت عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف، همان نواب اربعه هستند که نیابت آن‌ها در همه امور بود، نه اینکه صرفاً در مسأله خاصی مثل اخذ وجوهات، نماینده امام زمان علیه‌السلام محسوب شوند. نواب اربعه، منزلت ویژهای بین وکلای امام داشتند و در زهد و تقوا و رعایت تقیّه سرآمد بودند و ولایت آن‌ها، فرعی از اصل یعنی حضرت حجت عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف بود.
جهت مشاهده تمامی تولیدات رسانه‌ای مرتبط با کتاب «بشارت از حضرت حجت(عج)»، و دسترسی به مجموع صوت‌ها و فیلم‌های بیانات حضرت آیت‌الله بهجت، که قابلیت دسترسی به آن‌ها از طریق بارکد(QR)، در حاشیه صفحات کتاب فراهم گردیده است، به لینک ذیل مراجعه فرمایید:
