در حال بارگیری...
«۸۴۸» گذشت که عمره بر دو گونه است: عمره به تنهایی و مستقل که «عمره مفرده» نام دارد؛ و «عمره تمتّع» که جزء اعمال حج تمتّع است و قبل از آن به‌جا آورده می‌شود.
احکام عمره مفرده با احکام عمره تمتّع، یکسان است مگر در موارد اندکی که به آن اشاره خواهد شد؛ و چون در احکام حج تمتّع، احکام عمره تمتّع به صورت مشروح بیان شد، در اینجا نیازی به ذکر احکام عمره مفرده نیست و فقط به احکام خاص و فرقهای آن با عمره تمتّع، اشاره می‌شود.
«۸۴۹» ۱. در عمره مفرده «طواف نساء» و نماز آن، لازم است؛ ولی در عمره تمتّع، واجب نیست؛ پس عمره مفرده دارای هفت عمل و عمره تمتّع دارای پنج عمل است.
«۸۵۰» ۲. عمره تمتّع فقط باید در ماه‌های حج۱ انجام شود؛ ولی به‌جا آوردن عمره مفرده در تمامی ماه‌ها صحیح است. هر چند به‌جا آوردن آن در ماه رجب و بعد از آن ماه مبارک رمضان از همه ماه‌ها برتری دارد.
«۸۵۱» ۳. عمره تمتّع و اعمال حج باید در یک سال به‌جا آورده شوند، ولی عمره مفردهای که بعد از حج افراد۲ به‌جا آورده می‌شود، شرط نیست با حج افراد در یک سال به‌جا آورده شود.
«۸۵۲» ۴. در عمره مفرده، خارج شدن از احرام، هم به وسیله «تقصیر»۳ جایز است و هم به وسیله «تراشیدن سر» و دوّمی افضل است؛ ولی در عمره تمتّع، خارج شدن از احرام، فقط به وسیله تقصیر حاصل می‌شود.
«۸۵۳» ۵. مکان مُحرم شدن، یعنی میقاتِ عمره تمتّع، یکی از محل‌های پنجگانه معروف است. ولی میقات عمره مفرده برای افرادی که در مکه هستند کمترین فاصله خارج از حرم است و برای افرادی که از میقات عبور می‌نمایند، یکی از میقات‌های پنجگانه است.
«۸۵۴» ۱. عمره مفرده بر افرادی که وطن آنها شانزده فرسخ یا بیشتر (حدود ۸۶ کیلو متر) با مکه مکرمه فاصله دارد، ابتداءً واجب نمی‌شود (یعنی عمرة السلام آنها عمره تمتّع است نه مفرده)، هر چند بر انجام دادن آن قدرت داشته باشند، بنا بر این کسی که برای حج اجیر شده بعد از فراغت از اعمال حج نیابی، واجب نیست عمره به‌جا آورد هر چند در این هنگام، استطاعت بر عمره دارد، هر چند احتیاط مستحب آن است که به‌جا آورد.
«۸۵۵» ۲. افرادی که بخواهند به مکه معظّمه وارد شوند، با تفصیلی که خواهد آمد واجب است مُحرم شوند و تا اعمال لازم را انجام ندهند، از احرام خارج نمی‌شوند.
«۸۵۶» ۳. افرادی که جهت حج تمتّع به مکه عزیمت می‌نمایند، عمره تمتّع انجام می‌دهند و با به‌جا آوردن آن لازم نیست عمره مفرده انجام دهند.
«۸۵۷» ۴. عمره مفرده به وسیله نذر و امثال آن، واجب می‌شود و در صورت تمکن و به‌جا نیاوردن، علاوه بر قضا کفّاره نذر باید پرداخت شود.
«۸۵۸» ۵. وقتی وظیفه کسی از حج تمتع به حج افراد مبدّل می‌شود، بعد از آن عمره مفردهای به‌جا آورده می‌شود.
«۸۵۹» افرادی که جهت عمره مفرده عزیمت می‌نمایند، معمولًا در ابتدا به مدینه منوّره مشرف می‌شوند بعد از آن به طرف مکه حرکت می‌نمایند و در سر راهِ مکه مکرّمه به «مسجد شجره»۴ (که در ذو الحلیفه واقع شده) و میقات و مکان مُحرم شدن است می‌رسند؛
پس اعمال عمره مفرده با احرام در همین مکان به ترتیب ذیل آغاز می‌شود:
۱. در ابتدا شخص، جامه احرام بر تن میکند و با نیتِ احرام، لبّیک می‌گوید، یعنی «مُحرم» می‌شود.
۲. بعد از مُحرم شدن به‌سوی مکه معظّمه حرکت می‌نماید و در مکه گرد کعبه مشرّفه طواف انجام میدهد، یعنی هفت مرتبه دور خانه خداوند متعال، می‌گردد.
۳. بعد از طواف، دو رکعت نماز طواف، در پشت مقام ابراهیم علیه‌السلام به‌جا می‌آورد.
۴. بعد از آن، هفت مرتبه، مسافت بین «صفا» و «مروه» را می‌پیماید، یعنی سعی بین صفا و مروه را انجام میدهد.
۵. بعد از سعی، «تقصیر» میکند. یعنی ناخن می‌گیرد، یا مقداری از مویش را می‌چیند، و تراشیدن سر نیز جایز بلکه افضل است.
۶. بعد از تقصیر یا سر تراشیدن، هفت مرتبه دور خانه خدا به نیت طواف نساء می‌گردد.
۷. بعد از طواف نساء، دو رکعت نماز طواف نساء، در پشت مقام ابراهیم علیه‌السلام به‌جا می‌آورد.
«۸۶۰» ۱. همین که کسی قصد دارد قربة إلی اللَّه برای عمره مفرده، مُحرم شود، نیت او محسوب می‌شود و گفتن لفظی واجب نیست ولی اگر خواست آن را به زبان بیاورد، می‌تواند این جمله را با قصد، بگوید: «مُحرم می‌شوم به نیت عمره مفرده قربةً إلی اللَّه».
«۸۶۱» ۲. اگر کسی هنگام احرام برای عمره مفرده اشتباهاً نیت عمره تمتع نمود، اگر به قصد وظیفه بوده، عمره مفرده محسوب می‌شود و تکرار لازم ندارد.
«۸۶۲» ۱. افرادی که از میقات یا محاذات آن عبور می‌کنند، مکان مُحرم شدن آنها یکی از میقات‌های پنجگانه است که در احرام عمره تمتّع گردید.
«۸۶۳» ۲. افرادی که در خود مکه هستند و می‌خواهند عمره مفرده به جا آورند، مکان مُحرم شدن آنان نزدیکترین فاصله خارج از حرم یعنی: «ادنی الحِلّ» است که بهتر است از یکی از مکانهای «تنعیم» «جعرانه» و «حدیبیه» باشد.
«۸۶۴» ۳. افرادی که از مسجد تنعیم برای عمره مفرده مُحرم شوند بنا بر احتیاط واجب نمی‌توانند در روز ماشین سقف دار سوار شوند.
اگر کسی به هر دلیل از میقات بدون احرام گذشت و وارد مکه شد لازم نیست به میقات برگردد، و ظاهراً کافی است که از ادنی الحل مُحرم شود.
«۸۶۵» ۱. افرادی که جهت عمره مفرده مُحرم شده‌اند بعد از این که عمل پنجم، یعنی تقصیر یا سر تراشیدن را انجام دادند، همه محرّمات احرام بر آنها حلال می‌شود مگر آن چه که از امور زناشویی بر آنها حرام شده بود که با انجام دادن طواف نساء و نماز آن، آن جهت نیز حلال می‌شود.
«۸۶۶» ۲. اگر کسی بعد از احرام، اعمال لازم را انجام ندهد و یا آن اعمال را به صورت باطل انجام دهد، به حالت احرام باقی می‌ماند؛ و اگر محرّمات احرام را عمداً مرتکب شود، بر او با تفصیلی که گذشت، کفّاره لازم می‌شود.
«۸۶۷» ۱. تکرار عمره مانند تکرار حج، مستحب است.
«۸۶۸» ۲. پی در پی انجام دادن دو عمره بنا بر اظهر مانعی ندارد و نیاز به فاصله ندارد؛ هر چند احتیاط مستحب آن است که ده روز بین دو عمره فاصله شود، یا عمره دوّم در ماهی غیر از ماه احرام عمره اوّل باشد.
«۸۶۹» وارد شدن به مکه مکرمه بدون احرام، جایز نیست، مگر برای برخی افراد که از این حکم استثناء شده‌اند:
«۸۷۰» ۱. افرادی که زیاد باید رفت و آمد نمایند، مانند راننده و امثال آن.
«۸۷۱» ۲. افرادی که عمره مفرده به‌جا آورده‌اند و هنوز ماه احرام سابق آنها به پایان نرسیده است، هر چند اگر احتیاط نمایند خوب است.
«۸۷۲» ۳. افرادی که به سن بلوغ نرسیده‌اند مانند اطفال و کودکان و نیز مجانین می‌توانند بدون احرام به مکه مکرّمه وارد شوند هر چند مُحرم نمودن آنها با شرایط مانعی ندارد.
«۸۷۳» ۱. افرادی که نذر نمایند که جلوتر از میقات مُحرم شوند، احرام آنها قبل از میقات، صحیح است.
«۸۷۴» ۲. کسی که میخواهد عمره مفرده را در ماه رجب انجام دهد و بترسد که اگر بخواهد در میقات مُحرم شود، موفق به عمره در ماه رجب نشود، برای چنین شخصی جایز است که زودتر مُحرم شود هر چند به میقات نرسیده، و برای او عمره رجبیه محسوب می‌شود، هر چند که اعمال را در ماه شعبان انجام دهد.
«۸۷۵» ۱. انجام دادن طواف نساء و نماز آن قبل از تقصیر، جائز نیست و اگراز روی ضرورت یا جهل یا نسیان مقدم شود، کفایت میکند.
«۸۷۶» ۲. قبل از انجام دادن طواف نساء در عمره مفرده، انجام دادن عمره مفرده دیگر جائز است ولی طواف نساء و نماز آن را دو مرتبه باید به‌جا آورد.
«۸۷۷» ۳. اگر کسی چندین عمره مفرده انجام داده باشد و طواف نساء انجام نداده باشد یک طواف نساء برای همه آنها کافی نیست.
«۸۷۸» ۴. کسی که طواف نساء را در عمره مفرده ترک کرده، باید آن را به‌جا آورد، و طواف نسای حج از آن کفایت نمی‌کند.
«۸۷۹» اگر کسی جنب بوده و غسل نکرده یا غسل او باطل بوده و بعد از عمره و مراجعت به وطن متوجه شده، چنانچه بازگشت برای او مقدور نباشد، بنا بر احتیاط نائب بگیرد که از طرف او طواف و نماز و سعی را به‌جا آورد و نائب بعد از سعی به وی خبر دهد تا خود او تقصیر نماید و بعد از تقصیر وی نائب طواف نساء و نماز آن را به‌جا آورد، چنین شخصی تا نائب اعمال را انجام نداده از محرمات احرام دوری نماید.
