در حال بارگیری...
«٢٠۵۶» مالی را که انسان پیدا می‌کند، اگر نشانه‌ای نداشته باشد که به‌وسیله آن صاحبش پیدا شود، و حیوان هم نباشد و ارزش آن از یک درهم، یعنی ۱۲/۶ نخود نقره سکه‌دار کمتر نباشد، می‌تواند از طرف صاحبش صدقه دهد؛ و یا به حاکم شرع بدهد.
«٢٠۵٧» اگر مالی را پیدا کند که نشانه دارد و قیمت آن کمتر از یک درهم باشد و صاحب آن معلوم نباشد، می‌تواند به قصد اینکه ملک خودش شود بردارد، ولی اگر صاحب آن پیدا شد و آن را مطالبه کرد، در صورتی که برای او مشقت ندارد، بنابر احتیاط واجب باید عین مال او را برگرداند، و اگر تلف شده باشد بنابر اظهر ضامن مثل یا قیمت آن نیست.
«٢٠۵٨» هرگاه چیزی را که پیدا کرده نشانه‌ای دارد که به‌وسیله آن می‌تواند صاحبش را پیدا کند، در صورتی که قیمت آن در زمان برداشتن آن کمتر از یک درهم نباشد، واجب است از همان وقت اعلان کند؛ یعنی تا یک سال در محل اجتماع مردم بگوید یا بنویسد و در محل مناسب نصب کند.
«٢٠۵٩» اگر انسان خودش نخواهد اعلان کند، می‌تواند به کسی که اطمینان دارد، بگوید که از طرف او اعلان نماید.
«٢٠۶٠» اگر تا یک سال اعلان کرد و صاحب مال پیدا نشد، چنانچه در غیر حرم مکه پیدا کرده، می‌تواند از طرف صاحبش صدقه بدهد یا به‌عنوان امانت برای صاحبش نزد خود نگهداری کند، یا به حاکم شرع بدهد یا برای خود بردارد و قصد کند که اگر صاحبش پیدا شد عوض آن را به او بدهد؛ و اگر در حرم مکه پیدا کرد، چنانچه قصد ندارد که به‌عنوان امانت نگه دارد، ظاهر این است که صدقه می‌دهد.
«٢٠۶١» اگر صاحب مال بعد از یک سال اعلان پیدا شد، چنانچه مال را صدقه یا به حاکم شرع داده، بنابر اقرب ضامن نیست و همچنین اگر بدون افراط و تفریط تلف شده نیز ضامن نیست، و اگر به‌عنوان امانت نگاه داشته، تحویل می‌دهد، و اگر برای خود برداشته عوض آن را باید بدهد.
«٢٠۶٢» کسی که مالی را پیدا کرده اگر عمداً به دستوری که گفته شد اعلان نکند گذشته از اینکه معصیت کرده باز هم واجب است اعلان کند، و در سالی که اعلان نکرده نمی‌تواند کارهایی را که در مسائل قبل گفته شد انجام دهد.
«٢٠۶٣» اگر بچه نابالغ یا دیوانه چیزی را پیدا کند، ولیّ او باید وظایفی را که گفته شد، انجام دهد.
«٢٠۶۴» اگر انسان در بین سالی که اعلان می‌کند از پیدا شدن صاحب مال ناامید شود، بنابر اظهر دیگر اعلان واجب نیست و می‌تواند به وظایفی که گفته شد عمل نماید.
«٢٠۶۵» اگر در بین سالی که اعلان می‌کند مال از بین برود، چنانچه در نگهداری آن کوتاهی یا زیاده‌روی کرده باید عوض آن را به صاحبش بدهد، وگرنه چیزی بر عهده او نخواهد بود، ولی اگر قبل از تمام شدن سال برای خودش بردارد و تلف شود، ضامن است.
«٢٠۶۶» اگر مال نشانه‌داری را که ارزش آن به یک درهم می‌رسد در جایی پیدا کند که معلوم است به‌وسیله اعلان صاحب آن پیدا نمی‌شود، مثل بیابان‌ها یا خرابه‌ها و مانند آن، اگر مالک آن، ولو اجمالاً معلوم نباشد حکم کمتر از یک درهم را دارد؛ و اگر مالک آن، ولو اجمالاً، معلوم باشد باید به وظایفی که برای بعد از اعلان گفته شد عمل نماید.
«٢٠۶٧» در موقع اعلان بعضی از اوصاف مال پیدا شده را می‌گوید که تا حدودی آن را بشناساند و بعضی دیگر را نمی‌گوید تا مالک حقیقی را بشناسد.
«٢٠۶٨» اگر کسی چیزی را پیدا کند و دیگری بگوید مال من است، اگر یقین یا اطمینان پیدا کند که راست می‌گوید یا دو شاهد عادل شهادت دهند و یا ادّعاکننده قسم بخورد که مال اوست، واجب است به او داده شود، ولی اگر از نشانه دادن او فقط گمان برایش حاصل شود یا یک شاهد عادل شهادت دهد، مخیر است به او بدهد یا ندهد، و در صورتی که گمان قوی پیدا کند، وجوب تحویل به او خالی از وجه نیست.
«٢٠۶٩» هرگاه چیزی را پیدا کند که اگر بماند فاسد می‌شود، می‌تواند آن را قیمت کند و برای خود بردارد، و میزان، قیمت زمانی است که در آن تصرف می‌نماید، و تمام وظایفی که برای اصل مال بود، از قبیل اعلان و سایر وظایف، در اینجا برای عوض مال ثابت است، و می‌تواند به حاکم مراجعه کرده و از او کسب تکلیف نماید.
