معرفت نَفس و معرفت پروردگار

برخی گفته‌اند: روایتِ «مَنْ عَرَفَ نَفْسَهُ، فَقَدْ عَرَفَ رَبهُ؛ هرکه خود را شناخت قطعاً خدا را شناخته است»١ از علی علیه‌السلام نقل شده است، و حال اینکه از پیغمبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم نیز رسیده است که: «أَعْرَفُکمْ بِنَفْسِهِ، أَعْرَفُک؛ آشناترین شما به خود، آشناترین شما به پروردگارش است».٢

خدا می‌داند چه عروقی در مغز و در قلب است، و چه روابطی میان آن‌ها وجود دارد؛ لذا جراح متخصصی می‌گفت: توحید ما از شما قوی‌تر است.

• ١. الصراط‌المستقیم، ج۱، ص۱۵۶؛ عوالی‌اللّئالی، ج۱، ص۵۴؛ ج۴، ص۱۰۲؛ الجواهرالسنیة، ص۱۱۶؛ بحارالانوار، ج۲، ص۳۲؛ ج۶، ص۲۵۱.
• ٢. الجواهرالسنیة، ص۱۱۶؛ تفسیر المیزان، ج۶، ص۱۷۰.