در مجلس ما غیبت نیست ولی...

در روایت آمده است: «کذِبَ مَنْ زَعَمَ أَنّهُ وُلِدَ مِنْ حَلالٍ وَ هُوَ یأْکلُ لُحُومَ النّاسِ بِالْغَیبَةِ!؛ دروغ می‏‌گوید کسی که گمان می‏‌کند حلال‌زاده است، درحالی‌که با غیبت‌کردن، گوشت مردم را می‏‌خورد!».١ بعضی از علما خیلی مقید بودند که در جلسۀ آنها با اینکه جماعت زیاد بود، غیبت نشود. واقعاً هم معلوم بود که اهل غیبت نیستند و مجلس آنها آرام است.
آقایی نیز می‏‌گفت: الحمدلله در مجلس ما غیبت نیست، اما دروغ را نمی‌‏دانم! زیرا ممکن است از کسی در سخنانش من حیث لایشْعُر (بدون قصد) خلاف واقع صادر شود، و مطلبی برای او مظنون باشد و به‌طور جزم بگوید و نگوید گمان دارم؛ یا مطلبی برای او محتمل باشد و بگوید به گمانم.

لذا دامنۀ دروغ وسعت دارد و این موارد را هم شامل می‏‌شود؛ و اساساً دروغ حق‌الناس ندارد، ولی غیبت دارد.

• ١. وسائل‌الشیعه، ج۱۲، ص۲۸۳؛ بحارالانوار، ج۷۲، ص۲۴۸ و ۲۴۹؛ ج۷۴، ص۳۸۳.