صفحه اصلی

در حال بارگیری...
مناسک حج

مسجدالحرام

میهمانی خداوند

۱. رسول گرامی اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله‏: حاجیان و عمره به‌جای‌آورندگان، میهمانان خدایند؛ خداوند آنان را دعوت نمود پس او را اجابت نمودند، و از خداوند درخواست نمودند و او آنان را عطا نمود.

۲. امام صادق علیه‌السلام: حج‌کننده و به‌جا آورندۀ عمره، میهمانان خدا هستند؛ اگر چیزی از او طلب کنند، بدان‌ها ارزانی می‌‏دارد؛ و اگر او را بخوانند، پاسخشان گوید؛ و اگر شفاعت کنند، شفاعتشان را می‏‌پذیرد؛ و اگر سکوت کنند (چیزی نخواهند) خود بدان‏‌ها عطا می‏‌فرماید و در عوض هر درهم، هزار هزار درهم پاداش داده می‏‌شوند.

اهمیت حج

۳. پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله‏: طواف خانۀ خدا و سعی صفا و مروه و رمی جمرات، قرار داده شده تا یاد خداوند به پا داشته شود.

۴. امام باقر علیه‌السلام: اسلام بر پنج چیز بنا شده است: نماز و زکات و حج و روزه و ولایت.

پاداش حج

۵. رسول گرامی صلی‌الله‌علیه‌وآله‏: برای حجِ نیکو، پاداشی جز بهشت نیست.

آثار حج

۶. پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله‏: هر کس که برای حج به راه افتد و [فقط] خدا را قصد نموده باشد، هر آئینه خداوند هر گناهی که قبلًا انجام داده یا بعداً انجام می‌‏دهد، می‌‏بخشد و شفاعتش برای هر کس که برای او دعا کند، پذیرفته می‌‏شود.

۷. پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله‏: حج به جای آورید، زیرا که حج گناهان را می‏‌شوید چونان که آب، پلیدی را.

۸. امام صادق علیه‌السلام: حج و عمره دو بازار از بازارهای آخرتند؛ و هر کس آن دو را به‌جا آورد، در جوار خداست که اگر به آنچه آرزو دارد (انجام حج و عمره) دست یابد، خداوند او را می‏‌بخشد؛ و اگر اجل او را مهلت ندهد، پاداش او بر خداست.

۹. پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله‏: هر کس خواهان دنیا و آخرت است، دیدار این خانه (کعبه) را، قصد کند؛ و هر کس از مکه بازگردد و بر حج در سال آینده عزم داشته باشد، به عمرش افزون گردد.

هر کس برای حج یا عمره از خانه‌‏اش بیرون آید، به هر قدمی که برمی‌‏دارد و بر می‏‌نهد، چنانکه برگ از درختان فرو می‌‏ریزد، گناهان از بدنش فرو می‏‌ریزد؛ پس هنگامی‌که به مدینه وارد گردد و با سلام با من مصافحه کند، ملائکه با سلام با او مصافحه می‏‌نمایند؛ و چون به ذو الحلیفه (محدوده مسجد شجره) در آید و غسل نماید، خداوند او را از گناهان پاکیزه می‌‏سازد؛ و وقتی دو جامه احرام نو بر تن کند، خداوند حسنات را بر وی تازه کند؛ و وقتی که «لبیک اللَّهمّ لبیک» بگوید، پروردگار او را با «لبّیک و سعدیک» پاسخ می‏‌گوید [و می‌‏فرماید] «کلامت را می‌‏شنوم و تو را می‏‌نگرم»؛ پس هنگامی که به مکه داخل شود و طواف نماید و بین صفا و مروه سعی کند، خداوند پیوسته خیرات را بر وی عطا کند؛

و هنگامی که در عرفات به وقوف پردازد و فریاد ناله‏‌ها به نیازها، برخیزد، خداوند به وسیله ایشان بر ملائکه‌‏اش مباهات می‌‏نماید و می‌‏فرماید: «ای فرشتگان من و ای ساکنان آسمان‌های من! آیا بر بندگانم نمی‌‏نگرید که چگونه از راه‌‏های دور، ژولیده و غبار آلوده نزد من آمده‌‏اند، مال‌هایشان را (در این راه) صرف نمودند و بدن‌هایشان را در رنج افکنده‌‏اند. سوگند به عزت و جلالم سوگند که گناهکارشان را به نیکوکارشان می‌‏بخشم و آنان را از گناهان به‌در آورم مانند روزی که از مادر زاده شده‌‏اند؛ پس هنگامی‌که جمرات را رمی کنند و سرهایشان را بتراشند و خانه (کعبه) را زیارت کنند، فریاد کننده‏‌ای از درون عرش فریاد بر می‌‏کشد: «باز گردید؛ شما بخشیده شدید؛ عمل را از سر گیرید».

۱۰. رسول گرامی اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله‏: کسی که حج به جای می‏‌آورد، در رفت و بازگشت، در ضمانت خدای عزّوجلّ است؛ پس اگر در سفرش رنج یا سختی بدو رسد، گناهانش به‌وسیلۀ آن بخشیده می‏‌شود و به هر قدمی که برمی‌‏دارد، هزار درجه در بهشت به او عطا می‌‏شود؛ و به هر قطره‏ای از باران که به او اصابت می‏‌نماید، پاداش شهید برایش منظور می‏‌گردد.

آداب حج

۱۱. امام صادق علیه‌السلام: هر گاه اراده حج نمودی، پس قلبت را برای خداوند (عزّوجلّ) قبل از سفر، از هر مشغول کننده‏‌ای و تاریکی هر حجابی، پاکیزه کن و همه امورت را به آفریننده‌‏ات واگذار، و در همه حرکات و سکنات، بر او توکل کن؛ و بر قضا و حکم و تقدیر او تسلیم شو؛ و دنیا و راحتی و مخلوقین را واگذار؛ و حقوقی که از مخلوقین بر عهده تو است ادا کن؛ و بر توشه و وسیله مسافرتت و نیز یاران و نیرو و جوانی و مال خود، اعتماد مکن که چه بسا اینان برای تو دشمن و موجب نابودی گردند.

هر کس ادعای رضایت خداوند نماید و بر غیر او اعتماد کند، خداوند آن [غیر] را برای او دشمن و وبال قرار می‏‌دهد تا بداند نه برای او و نه برای دیگری هیچ نیرو و چاره‌ای نیست مگر با نگهداری خداوند متعال و توفیق او و آن‏گاه آماده شو به‌گونه آمادگی کسی‌که امید بازگشت ندارد؛ و [با دیگران‏] نیک معاشرت کن؛ و وقت‌های نمازهای واجب و سنت‏‌های پیامبر گرامی اسلام ‌(ص) را پاس دار و نیز بر ادب و بردباری و صبر و شکر گزاری و مهربانی و سخاوت و بخشش توشه، در همه اوقات [محافظت نما].

سپس با آب توبه خالصانه، خودت را از گناهان بشوی؛ و لباس راستی و صفا و خضوع و خشوع را بر تن نمای؛ و بر هر چیز که تو را از یاد خدای (عزّوجلّ) باز می‌‏دارد و از بندگی‌اش مانع می‏‌گردد، مُحرِم شو. اجابت (تلبیه) گوی به‌گونه اجابتی صاف و خالص و پاکیزه برای خداوند (عزّوجلّ) در حالی‌که به ریسمان محکم (الهی) چنگ زده‌‏ای. و با قلبت همراه فرشتگان اطراف عرش، طواف کن همان‌گونه که با جسمت با مسلمین در گرد کعبه طواف می‏‌کنی و از ترس هوای نفست و به خاطر دوری جستن از تمامی نیرو و توان خود، هروَله کن.

آن‏گاه از غفلت‌‏ها و لغزش‌هایت با خارج شدنت به‌سوی «منی» بیرون شو و آنچه را که بر تو حلال نیست و سزاوار آن نیستی، «تمنّی‏» مکن و در عرفات به خطاهایت اعتراف کن و پیمانی را که نزد خداوند بر یگانگی او بسته‌‏ای، در مُزدلفه (مشعر الحرام) تجدید کن و به‌سوی او تقرب جوی و تقوای او را پیشه کن؛ و هم‌چنان که بر کوه (جبل الرحمة) بالا می‏‌روی، با روح خود به‌سوی ملأ اعلی بالا رو؛ و گلوی هوا و طمع را هنگام قربانی نمودن، بِبُر و شهوت‌ها و پستی‏‌ها و خِسّت‏‌ها و کارهای ناپسند را هنگام رمی جمرات، پرتاب کن؛ و عیب‌های آشکار و نهان را با حلق موی، از بیخ برکن؛

و با داخل شدن در حرم، در امان خداوند متعال و حمایت و پوشش و حفظ و سرپرستی او، داخل شو و خانه (کعبه) را در حالی‌که به بزرگداشت و تعظیم صاحب آن (خانه) و شناخت و عظمت و سلطنت او مشغولی، طواف کن و حَجَر را از روی رضایت به قسمت او و با خضوع برای عظمتش، ببوس؛ و از غیر او با طوافِ وداع، خدا حافظی کن و روح و درون خود را برای دیدار خداوند در روز ملاقات، با ایستادنت بر [کوه‏] صفا، پاکسازی کن؛ و در مَروه با فانی نمودن صفاتت (در خداوند)؛ برای خداوند با مروّت باش و بر شرط حج خود و وفای به عهدی که بر آن با پروردگارت پیمان بسته‌‏ای، و او را اجابت نموده‌‏ای تا روز قیامت استوار باش.
و بدان‌که خداوند متعال، حج را واجب نساخت و آن‌را در میان همه عبادات با فرموده‌‏اش «وَ لِلَّهِ عَلَی النَّاسِ حِجُّ الْبَیتِ مَنِ اسْتَطاعَ إِلَیهِ سَبِیلًا» به خودش مخصوص نساخت، و سنّتی را در میان مناسک بر پیامبرش تشریع ننمود، مگر برای آمادگی و اشاره به مرگ و قبر و بعث و قیامت.

اخلاص در حج

۱۲. امام صادق علیه‌السلام: حج بر دو گونه است: حج برای خدا و حج برای مردم؛ پس کسی‌که برای خدا حج کند، پاداش او در نزد خدا بهشت است؛ و هر کس برای مردم حج کند، پاداش او روز قیامت بر مردم است. هر کس که برای خدا حج به‌جا آورد و قصد ریا و شهرت طلبی نداشته باشد، خداوند حتماً او را می‏‌آمرزد.

نشانه قبولی حج

۱۳. پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله‏: نشانه قبولی حج آن است که عبد، گناهانی را که انجام می‏‌داده، ترک نماید.

ثواب ختم قرآن در مکه

۱۴. امام زین‌العابدین علیه‌السلام: هر کس قرآن را در مکه ختم کند، نمی‏‌میرد تا اینکه پیامبر خدا را ببیند و جایگاهش را در بهشت رؤیت نماید.

نور حج

۱۵. امام صادق علیه‌السلام: حج‌گزار، مادامی که به گناه آلوده نشده، نور حج همراه اوست.

حجرالاسود

۱۶. حجر [الاسود] به‌منزله دست راست خداوند در روی زمین است؛ پس کسی‌که دستش را بر آن کشد، هر آینه با خداوند بیعت نموده که او را نافرمانی نکند.

نگاه به کعبه معظمه

۱۷. امام علی علیه‌السلام: هنگامی‌که برای حج، به‌سوی خانه خدا روانه شدید، به خانه کعبه زیاد بنگرید، زیرا صد و بیست رحمت خدا در کنار خانه‏‌اش می‏‌باشد: شصت رحمت برای طواف‌کنندگان و چهل رحمت برای نمازگزاران، و بیست رحمت برای نگاه‌کنندگان (به خانه).

۱۸. امام صادق علیه‌السلام: کسی‌که به کعبه بنگرد، پیوسته برای او نیکی نوشته می‏‌شود و گناه از او محو می‏‌شود تا زمانی‌که نگاهش را از آن برگیرد.

۱۹. امام صادق علیه‌السلام: کسی که با معرفت به کعبه بنگرد و حق و حرمت ما را چنان‌که حرمت کعبه را می‌‏شناسد، دریابد، خداوند گناهانش را می‌‏بخشد و اندوه دنیا و آخرتش را کفایت فرماید.

ثواب نماز در مسجد الحرام و مسجد النبی

۲۰. پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله‏: یک نماز در مسجد الحرام، برابر با صد هزار نماز؛ و یک نماز در مسجد من، برابر با هزار نماز است؛ و در بیت المقدس، برابر با پانصد نماز است.

۲۱. امام صادق علیه‌السلام: در این مسجد (مسجد النبی صلی‌الله‌علیه‌وآله‏) هرقدر می‌توانید زیاد نماز بخوانید که تحقیقاً برای شما بهتر است و بدانید که گاه کسی در امر دنیا زیرک است، می‏‌گویند چقدر فلانی زیرک است، پس چگونه است کسی که در امر آخرتش زیرک باشد.

ذکر گفتن در حال حج

۲۲. پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله‏: حج‌گزار هیچ تسبیح و تهلیل۱ و تکبیری نمی‏‌گوید مگر آنکه به‌سبب آنها بشارتی دریافت می‏‌دارد.

ترک حج

۲۳. امام صادق علیه‌السلام: در ترک حج، هیچ خیر و خوبی نیست.

۲۴. ابو سعید [می‏‌گوید] از امام صادق علیه‌السلام از تفسیر فرمایش خداوند متعال «مَنْ کانَ فِی هذِهِ أَعْمی‏ فَهُوَ فِی الْآخِرَةِ أَعْمی‏ وَ أَضَلُّ سَبِیلًا» سؤال کردم، [آن حضرت‏] فرمودند: او کسی‌است که حج را یعنی حَجّة الاسلام به تأخیر می‏‌اندازد تا مرگ او را دریابد.

ثواب طواف و نماز آن

۲۵. امام باقر علیه‌السلام: هیچ بنده با ایمانی نیست که گرد این خانه هفت بار بگردد (طواف کند) و دو رکعت نماز بخواند و طواف و نماز آن‌را نیکو به‌جا آورد مگر آنکه خداوند او را ببخشد.

مغفرت در عرفات

۲۶. پیامبر گرامی اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله‏: در میان گناهان، گناهانی است که بخشیده نمی‏‌شوند مگر در عرفات.

خصلت‏‌های لازم در سفر حج

۲۷. امام باقر علیه‌السلام: چه بهره‏‌ای برد کسی‌که این راه را بپیماید، اگر سه خصلت در او نباشد: تقوایی که او را از نافرمانی‏‌های خداوند، مانع شود، و بردباریی که به‌وسیله آن بر غضبش چیره آید، و معاشرت نیکو با همراهان خود.

کمک به همراهان

۲۸. شخصی گوید به امام صادق علیه‌السلام عرض کردم: هنگامی‌که ما به مکه می‏‌رسیم، همراهانم به طواف می‏‌پردازند و مرا وا می‏‌نهند تا وسایلشان را نگهداری نمایم، ایشان فرمود: تو پاداشت از آنان بیشتر است.

دیدار و مصافحه با حاجی

۲۹. امام زین‌العابدین علیه‌السلام: بر حاجی و عمره کننده به سلام و مصافحه مبادرت کنید قبل از آنکه با گناهان آمیخته شوند.

۳۰. امام صادق علیه‌السلام: کسی‌که حج‌کننده‌‏ای را ملاقات نماید و با او مصافحه کند، مانند کسی است که حجر را اِستلام کرده است.

کمک و رسیدگی به خانواده حاجی

۳۱. امام سجاد علیه‌السلام: هر کس در غیاب حج‌گزار، به خانواده و اموال او رسیدگی کند، پاداشی چون حج‌گزار دارد حتی به گونه‌‏ای که گویی سنگ‏‌های کعبه را استلام نموده است.

ثواب عمره

۳۲. رسول گرامی اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله‏: بدان که عمره، حج اصغر است و همانا یک عمره، برتر است از دنیا و آنچه در اوست و حج، برتر از عمره است.

۳۳. رسول گرامی اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله‏: پاداش حج بهشت است، و عمره کفّاره هر گناهی است.

۳۴. رسول گرامی اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله‏: هر کسی برای عمره خارج گردد پس مرگ او را دریابد، برای او پاداش عمره‌کننده تا روز قیامت نوشته می‌‏شود.

زیارت مدینه منوّره

۳۵. [شخصی‏] از امام محمد باقر علیه‌السلام سؤال نمود که آیا ابتدا به مدینه روم یا مکه؟ ایشان فرمود: از مکه آغاز کن و به مدینه پایان بخش که این‌گونه برتر است.

۳۶. رسول گرامی اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله‏: هر کس حج به‌جا می‌‏آورد و پس از آن‏ قبر مرا بعد از رحلتم زیارت کند، مانند کسی است که مرا در حال زندگانی، زیارت کرده باشد.

۳۷. پیامبر گرامی صلی‌الله‌علیه‌وآله‏: ای علی! کسی‌که مرا در حال حیاتم یا در مماتم زیارت کند، یا تو را در حال حیاتت یا در ممات زیارت کند یا دو پسر تو را در حیاتشان یا در مماتشان زیارت کند، برای او ضامن می‏‌شوم در روز قیامت که او را از هراس‌ها و سختی‌‏های قیامت نجات دهم تا او را در رتبه خودم با خودم همراه سازم.

۳۸. [راوی می‌گوید که] به امام باقر علیه‌السلام عرض کردم: فدایت شوم، کسی‌که با قصد به زیارت رسول خدا(ص) رود، چه پاداشی دارد؟ فرمود: برای او بهشت است.

۳۹. زید شحّام گوید: به امام صادق علیه‌السلام عرض کردم: چه ثوابی است برای کسی‌که زیارت کند یکی از شما را؟ فرمود: مانند کسی است که رسول خدا ‌صلی‌الله‌علیه‌وآله را زیارت نموده باشد.

۴۰. امام صادق علیه‌السلام: حضرت فاطمه علیهاالسلام در هر صبح شنبه به زیارت قبور شهدا می‏‌رفت و سپس نزد قبر حمزه می‌‏آمد و برای او طلب رحمت و آمرزش می‏‌نمود.

 

  • ۱. تسبیح یعنی سبحان اللَّه و تهلیل یعنی لا اله الا اللَّه.

آخرین مطالب

نمایه‌ها

فیلم ها