مقابلۀ علمای عراق با تسلط کفار

خدا می‌داند چقدر از علمای شیعه در عراق و نجف برای جنگ و مقابله با انگلیس وارد جبهه شدند؛ حتی مثل مرحوم شیخ شریعت و آیت‌الله [سید محسن] حکیم وارد جنگ شدند. علما حاضر بودند دولت عثمانیِ سنّی و اسلامِ اسمی و ظاهری آنها باقی بماند؛ و آن را بر کفر (بریتانیا) ترجیح می‌دادند.

ولی افسوس که بعضی از بلاد اسلامی نظیر اندلس و طرابلس، به سه قسمت: اسلام و مسیحیت و کفر، تبدیل شده است. همچنین حکومت قفقاز که شهرهایی از آن جزو شهرهای ایران بود و در زمان فتح‌‌علی شاه از ایران جدا شد، اینک (پیش از فروپاشی شوروی سابق) قطعاً تحت دولت کفر و کمونیستی است.