چرا خداوند افراد بسیاری را آفرید که...

سؤال: چرا خداوند متعال افراد بسیاری را آفرید که مستحق آتش جهنم گردند؟

جواب: در حدیث قدسی آمده است: «کنْتُ کنْزاً مَخْفِیاً فَأَحْبَبْتُ أَنْ أُعْرَفَ، فَخَلَقْتُ الْخَلْقَ لِکی أُعْرَفْ؛ من گنج نهان بودم، خواستم که شناخته شوم؛ لذا مخلوقات را آفریدم تا شناخته شوم». ۱ خداوند عده‌ای را برگزید و در جوار خود، اهل اُنس و هم‌نشین و مظهر اسما و صفات خود قرار داد، که هر کدام از آنها در یک کفه ترازو و بقیه مردم در کفه دیگر هستند. اگر ارزش افراد با ترازو سنجیده شود، ارزش یک مؤمن کامل از هزاران افراد غیرمؤمن برتر و سنگین‌تر خواهد بود.
در روایت آمده است: «اگر یک امام و یک مأموم در جهان وجود داشته باشد، غرض از خلقت حاصل است!».۲

• ۱. بحارالانوار، ج۸۴، ص۱۹۸ و ۳۴۴.
• ۲. به نظر می‌رسد مقصود استاد مدظله از بیان فوق، حدیث قدسی زیر است که خداوند سبحان می‌فرماید: «لَوْ لَمْ یکنْ مِنْ خَلْقی فِی الْأَرْضِ فیما بَینَ المشرقِ وَ الْمَغْرِبِ الا مؤمنٌ واحدٌ مَعَ اِمامٍ عادلٍ، لاَسْتَغْنَیتُ بِعِبادَتِهِما عَنْ جمیعِ ما خَلَقْتُ مِنْ ارضی، وَ لَقامَتْ سَبْعُ سماواتٍ وَ أَرَضینَ بِهِما، وَلَجَعَلْتُ لهما مِن إیمانِهما أُنْسا لایحتاجانِ الی أِنْسٍ سِواهما؛ اگر در روی زمین و میان مشرق و مغرب، به جز یک مؤمن و یک امام عادل نبود، من به عبادت آن دو از تمام آفریده‌های خود در زمین بی‌نیاز بودم و آسمان و زمین‌های هفت‌گانه به‌واسطه آن دو بر پا بودند، و از ایمان آن دو اُنسی برای ایشان قرار می‌دادم که به هیچ‌کس دیگر [و یا: اُنس دیگر] نیاز نداشته باشند». ر.ک: اصول کافی، ج۲، ص۳۵. نیز ر.ک: بحار الانوار، ج۶۴، ص۱۴۹؛ ج۷۲، ص۱۵۲؛ عدةالداعی، ص۱۹۵؛ مجموعه ورام، ج۲، ص۲۰۸، مشکاة‌الانوار، ص۲۸۴ و گزیده جواب این است که غرض از خلقت به آفریدن انبیا و اوصیا و اولیا و مؤمنان واقعی، حاصل است، و بقیه به اختیار خود، مستحق آتش جهنم گردیده‌اند.