١ ـ بول   ٢ ـ غائط   ٣ ـ مَنی   ۴ ـ مردار ۵ ـ خون ۶ و ٧: سگ و خوک   ٨ ـ کافر   ٩ ـ شراب ١٠ ـ فُقّاع
و مسائل مربوط به عرق جنب از حرام و عرق شتر نجاست‌خوار نیز در ادامه همین مسائل خواهد آمد.

«٨٨» بول و غائط انسان و هر حیوان حرام‌گوشتی که خون جهنده دارد (یعنی اگر رگ آن را ببرند، خون از آن جستن می‌کند) نجس است. و بنابر احتیاط از بول و غائط حیوان حرام‌گوشتی که خون جهنده ندارد در صورتی که عُسر و حرَج لازم نمی‌آید اجتناب نمایند. ولی فضله حیوانات کوچک مثل پشه و مگس که گوشت ندارند پاک است.

«٨٩» فضله پرندگان حرام‌گوشت نجس است و فضله خفاش بنابر احتیاط نجس است.

«٩٠» بول و غائط حیوان نجاست‌خوار که عادت به خوردنِ فقط نجاست انسان بدون اختلاط به چیز دیگری، پیدا کرده، تا زمانی که استبراء نشده است نجس است. و نیز حیوانی که انسان آن را وَطْی کرده، یعنی با آن نزدیکی نموده، و گوسفندی که گوشت آن از خوردن شیر خوک روئیده شده است، ممکن است ملحق به نجاست‌خوار باشد.

«٩١» مَنی حیوانی که خون جهنده دارد، نجس است.

«٩٢» مردار حیوانی که خون جهنده دارد، نجس است، چه خودش مرده باشد، یا به غیر دستوری که در شرع معین شده آن را کشته باشند. و ماهی چون خون جهنده ندارد، اگرچه در آب بمیرد پاک است.

«٩٣» چیزهایی از مردار مثل پشم، مو، کرک، استخوان و دندان که روح ندارند، پاک می‌باشند.

«٩۴» اگر از بدن انسان یا حیوانی که خون جهنده دارد، درحالی‌که زنده است گوشت یا چیز دیگری را که روح دارد جدا کنند، نجس است.

«٩۵» پوست‌های مختصر لب و جاهای دیگر بدن که موقع افتادنشان رسیده، اگرچه آنها را بِکَنند پاک است، ولی بنابر احتیاط واجب باید از پوستی که موقع افتادنش نرسیده و آن را کنده‌اند اجتناب نمایند.

«٩۶» تخم مرغی که از شکم مرغ مرده بیرون می‌آید، پاک است و بنابر احتیاط باید پوست روی آن سفت شده باشد، ولی ظاهر آن را باید آب کشید.

«٩٧» اگر برّه و بزغاله پیش از آنکه علف‌خوار شوند بمیرند، پنیر مایه‌ای که در شیردان آنها می‌باشد پاک است، ولی ظاهر آن را باید آب کشید.

«٩٨» دواجات مایع، عطر، روغن، واکس و صابونی که از کشورهای غیر اسلامی می‌آورند، اگر انسان یقین به نجاست آنها نداشته باشد پاک است.

«٩٩» گوشت و پیه و چرمی که در بازار مسلمانان فروخته می‌شود، پاک است و همچنین است اگر یکی از اینها در دست مسلمان باشد؛ ولی اگر بدانند آن مسلمان از کافر گرفته و رسیدگی نکرده که از حیوانی است که به دستور شرع کشته شده یا نه، نجس می‌باشد.

«١٠٠» خون انسان و هر حیوانی که خون جهنده دارد ـ یعنی حیوانی که اگر رگ آن را ببرند خون از آن جستن می‌کند ـ نجس است، پس خون حیوانی که مانند ماهی و پشه خون جهنده ندارد، پاک می‌باشد.

«١٠١» اگر حیوان حلال‌گوشت را به دستوری که در شرع معین شده بکشند و خون آن به مقدار معمول بیرون آید، خونی که در بدنش می‌ماند پاک است؛ ولی اگر به علت نفس کشیدن یا به‌واسطه اینکه سر حیوان در جای بلندی بوده خون به بدن حیوان برگردد، آن خون نجس است و همچنین چیزی که با آن خون ملاقات کند آن هم نجس است.

«١٠٢» از خونی که در تخم مرغ می‌باشد، بنابر احتیاط باید اجتناب کرد، ولی اگر خون در زرده باشد سفیده پاک است و اگر در سفیده باشد زرده پاک است.

«١٠٣» خونی که هنگام دوشیدن شیر دیده می‌شود نجس است و شیر را نجس می‌کند.

«١٠۴» خونی که از لای دندان‌ها می‌آید، اگر به‌واسطه مخلوط شدن با آب دهان از بین برود پاک است.

«١٠۵» خونی که به‌واسطه کوبیده شدن، زیر ناخن یا زیر پوست می‌میرد، اگر طوری شود که دیگر به آن خون نگویند پاک است، و اگر به آن خون بگویند نجس است. و در صورتی که ناخن یا پوست سوراخ شود، اگر مشقت ندارد باید برای وضو و غسل، خون را بیرون آورند و اگرمشقت دارد باید اطراف آن را به‌طوری‌که نجاست زیاد نشود، بشویند و پارچه یا چیزی مثل پارچه بر آن بگذارند و رویش دستِ تر بکشند، همان طوری که وضو یا غسل جبیره‌ای می‌نمایند.

«١٠۶» اگر انسان نداند که زیر پوست، خون مرده یا گوشت به‌واسطه کوبیده شدن به آن حالت درآمده، پاک است.

«١٠٧» اگر موقع جوشیدن غذا ذره‌ای خون در آن بیفتد، تمام غذا و ظرف آن نجس می‌شود؛ و جوشیدن و حرارت و آتش، پاک‌کننده آن نیست.

«١٠٨» زردابه‌ای که درحال بهبودی زخم در اطراف آن پیدا می‌شود، اگر معلوم نباشد که با خون مخلوط است و به آن خون زرد نیز نگویند، پاک است؛ اما اگر قبلاً می‌دانستیم خون بوده، ولی حالا شک در خون بودن آن داشته باشیم، نجس است.

«١٠٩» سگ و خوکی که درخشکی زندگی می‌کنند، همه اجزاء، حتی مو، استخوان، پنجه، ناخن و رطوبت آنها، نجس است؛ ولی سگ و خوک دریایی پاک است.

«١١٠» کسی که منکر خدا یا برای خدا شریک قائل است یا پیامبری حضرت خاتم‌الانبیاء محمّدبن‌عبداللّه صلی‌الله‌علیه‌وآله را قبول ندارد و همین‌طور کسی که ایمان به خدا و پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله نداشته باشد، کافر و نجس می‌باشد. همچنین کسی که یکی از ضروریّات دین اسلام مثل نماز یا روزه را با علم به اینکه ضروری دین است انکار نماید، نجس می‌باشد. و اگر از روی تقصیر نداند و انکار نماید، احتیاطاً باید از او اجتناب کرد.

«١١١» تمام بدن کافر، حتی مو، ناخن و رطوبت‌های او نجس است.

«١١٢» اگر پدر و مادر و جد و جده بچه نابالغ، کافر باشند، آن بچه هم نجس است؛ و اگر یکی از اینها مسلمان باشد بچه نیز پاک است.

«١١٣» کسی که معلوم نیست مسلمان است یا نه، پاک می‌باشد، ولی احکام دیگر مسلمانان را ندارد، مثلاً نمی‌تواند زن مسلمان بگیرد و نباید در قبرستان مسلمانان دفن شود.

«١١۴» اگر کسی (اعم از مسلمان و غیر مسلمان) به یکی از دوازده امام علیهم‌السلام دشنام دهد، یا با آنان دشمنی نماید، نجس است.

«١١۵» شراب و هر چیزی که زیادِ آن انسان را مست می‌کند، چنانچه به خودی خود مایع باشد، نجس و خوردن آن حرام است، اگرچه کم باشد یا مست‌کنندگی آن خفیف باشد؛ ولی اگر مثل بنگ و حشیش مایع نباشد، اگرچه چیزی در آن بریزند که مایع شود پاک است.

«١١۶» الکل صنعتی که برای رنگ کردن درب، پنجره، میز، صندلی و مانند اینها به‌کار می‌برند، اگر انسان نداند از چیزی که به‌تنهایی مست‌کننده و مایع است درست کرده‌اند، پاک می‌باشد.

« ١١٧ » اگر انگور و آب انگور به‌واسطه پختن یا غیر آن، جوش بیاید، بنابر اقوی و احوط نجس و خوردنش حرام است و باید از آن اجتناب نمود.

«١١٨» خرما، مویز، کشمش و آب آنها اگر خودبه‌خود یا با پختن جوش بیایند، پاک بودن و خوردن آن محل اشکال است.

«١١٩» فُقّاع که غالباً از جو گرفته می‌شود و به آن آبجو می‌گویند نجس و خوردن آن حرام است، ولی آبی که به دستور طبیب از جو می‌گیرند و به آن ماءالشعیر می‌گویند، پاک می‌باشد.

«١٢٠» عرق جنب از حرام نجس نیست، ولی بنابر اظهر و احوط با بدن یا لباسی که به آن آلوده شده تا خشک نشده است، نماز نخوانند.

«١٢١» اگر در زمانی که نزدیکی با زن حرام است (مثلاً در روزه ماه رمضان یا در حال حیض) با زن خود نزدیکی کند، در صورتی که عرق او خشک نشده و اگر وظیفه‌اش تیمم باشد تیمم نکرده، بنابر احتیاط واجب باید از عرق خود، در حال نماز، اجتناب نماید. و اگر تیمم کرده، بنابر اظهر اجتناب از عرقی که بعد از تیمم فوق حاصل شده، حتی اگر خشک نشده باشد، لازم نیست.

«١٢٢» اگر جنب از حرام، بدون عذر به جای غسل، تیمم نماید و بعد از تیمم عرق کند، بنابر احتیاط واجب باید از عرق خود در حال نماز اجتناب نماید.

«١٢٣» اگر کسی از حرام جنب شود و بعد با حلال خود نزدیکی کند باید از عرق خود اجتناب کند؛ و اگر اول با حلال نزدیکی کند و سپس از حرام جنب شود، می‌تواند با آن نماز بخواند.