رؤسای کشورها تکلیفی دارند، انسانهای عادی و رعایا هم وظیفهای دارند. اگر کسی از مردم عادی به مطلبی یقین پیدا کرد نمیتوانیم بگوییم که از یقینتان برگردید. تکلیف آنها دائرمدار یقین است، و وقتی هم یقین نکردند احتیاط بکنند. احتیاط در هرجا هم مناسب با خودش است. الآن کسانیکه برای زیارت به عراق میروند۱، از ما درباره حکم آن میپرسند. من میگویم: حکم هر روز با روز دیگر فرق دارد، حکم هر راه به راه دیگر فرق دارد، شما وقتی به مرز رسیدید خوب تحقیق کنید که آیا ایمن از خطر هستید یا نیستید؟ الآن بعضی از دوستان ما که به عراق رفته بودند گفتند: رفتن به بغداد و عتباتِ آنجا به صلاح نیست، و زیارت آنجا را تعطیل کردند چون خطر داشته است. باید کاملاً چهارچشمی نگاه کنید، جای خطر را پیدا کنید، جای امن را پیدا کنید. البته به هرحال نباید خانواده را همراه ببرید. به هیچوجه صلاح نیست که کسی با خانواده به عراق برود. هرکسی دائرمدار یقین خودش است. مردم عادی چارهای ندارند جز اینکه احتیاط بکنند. احتیاط هم در هرجا به شکلی است. اگر کسی خواست با خنجر شما را بکشد آیا میتوانید بگویید برای احتیاط هیچ کاری نکنیم؟! یا اینکه باید جلوگیری کنید و نگذارید شما یا برادر دینیتان را بکشد، البته اگر میتوانید جلوی این کار را بگیرید. هرکدام تکلیفی داریم، باید به تکلیف خودمان عمل کنیم.