مرحوم آقا ضیا عراقی،١ ۲۷ سال در درس مرحوم آخوند شرکت میکرد. میفرمود: یک هفته میگذشت و من یک نکته از نکات استادانه از ایشان استفاده میکردم. شهید اول رحمهاللّه، شاگرد فخرالمحققین٢ ـ فرزند مرحوم علامه حلّی٣ ـ بود. استادش درباره او مینویسد: «قَدِ اسْتَفَدْتُ مِنْ تِلْمیذی محمدبنمَکی أکثَرَ مِمَّا اسْتَفادَ مِنّی؛ من از شاگردم محمدبنمکی، بیشتر از استفادهای که او از من برد، بهره بردم».۴
ولی بااینوجود، چرا شهید اول رحمهاللّه به درس فخرالمحققین رحمهاللّه میرفت؟ زیرا همان اقل را طالب بود. علم بماانّه علم خریدارش کم است و مفت نیست و به هرکس نمیدهند. به چنین کسی واقعاً میتوان گفت: «وَ الَّذِینَ جَاهَدُواْ فِینَا لَنَهْدِینَّهُمْ سُبُلَنَا؛ و کسانی که در [راه خشنودی] ما بکوشند، قطعاً آنان را به راههای خود رهنمون میکردیم».۵