«۸۳۴» ۱. حج همان طور که گذشت بر سه گونه است: «حج تمتّع» و «حج قران» و «حج افراد»، و نیز گذشت که حج مورد ابتلای اهل ایران و امثال آن ابتداءً حج تمتّع است.
«۸۳۵» ۲. افرادی که وظیفه آنها حج تمتع است به جهت عذری نمیتوانند عمره تمتّع را بهجا آورند و اگر بخواهند آن را بهجا آورند به وقوف اختیاری عرفات نمیرسند، وظیفه آنها مبدّل به حج افراد میشود و باید به حج افراد عدول نمایند.
اشخاصی که حجّ تمتّع بر عهده آنها باشد و حج آنها، به حج افراد تبدیل میشود، عبارتند از:
«۸۳۶» ۱. افرادی که به خاطر عذری دیر به مکه برسند به گونهای که اگر بخواهند عمره تمتّع را بهجا آورند به وقوف عرفات نمیرسند یا خوف آن دارند که نرسند، به حج افراد عدول مینمایند و حج آنها صحیح است و اعاده نیاز ندارد.
«۸۳۷» ۲. بانوانی که مُحرم شده و به مکه وارد شدهاند اما به واسطه حیض یا نفاس نتوانند طواف را انجام دهند و اگر بخواهند که بمانند تا پاک شوند ترس آن داشته باشند که به وقوف عرفات نرسند، باید حج افراد انجام دهند و حج آنها صحیح است.
«۸۳۸» ۳. افرادی که بدون عذر موجّه احرام نبسته باشند یا عمره خود را باطل نموده باشند تا اینکه وقت تنگ شده، باید به حج افراد عدول نمایند و عمره مفرده بعد از آن بهجا آورند و بنا بر احتیاط واجب حج را در سال بعد اعاده نمایند.
«۸۳۹» ۴. افرادی که حجّ مستحبّ بهجا میآورند اگر دیر به مکه معظّمه برسند و نیز بانوانی که حج مستحبی بهجا میآورند اگر به خاطر عذر شرعی که توضیح آن گذشت به وقوف عرفات نمیرسند، حج آنها مبدّل به حج افراد میشود و لازم نیست بعد از آن عمره مفرده بهجا آورند.
«۸۴۰» ۵. افرادی که برای انجام حج اجیر شدهاند و حج نیابی بهجا میآورند نیز در صورتی که به خاطر عذری به یکی از گونههایی که گذشت نتوانند عمره تمتّع را بهجا آورند، حج افراد بهجا میآورند و حج آنها صحیح است ولی از جهت استحقاق اجرت و امثال آن تفصیلاتی دارد و فی الجمله تابع نحوه قرار دارد است.
«۸۴۱» ۶. افرادی که حجّ تبرّعی بهجا میآورند نیز مثل فرض گذشته حج آنها مبدّل به افراد میشود و حج آنها صحیح است.
«۸۴۲» کسی که وظیفه او حجّ تمتّع باشد و میداند که عمره تمتّع را به خاطر مریضی یا تنگی وقت نمیتواند انجام دهد، باید از اول نیت حج افراد نماید.
«۸۴۳» ۱. اعمال حج افراد، مانند حجّ تمتّع است و اعمال آنها یکسان هستند مگر در سه جهت:
الف. نیت و محلّ احرام که در تمتع مکه و در افراد مواقیت پنجگانه است.
ب. در حج افراد، هدی واجب نیست و مستحبّ است.
ج. حج افراد در غالب موارد، باید بعد از آن عمره مفرده انجام شود.
«۸۴۴» ۲. عمره مفردهای که بعد از حج افراد انجام میشود با عمره مفردهای که ابتداءً انجام میشود از جهت اعمال و محلّ احرام یکسان است.
«۸۴۵» زن حائضی که حج نیابی به جای میآورد و نمیتواند به دلیل ضیق وقت عمره تمتّع را بهجا آورد باید به حج افراد عدول نماید و در صورتی که نیابت بر فارغ شدن ذمّه منوب عنه باشد، علاوه بر این که مجزی از حج منوب عنه است مستحق اجرت تعیین شده نیز خواهد بود.
«۸۴۶» اگر زنی در میقات با یقین به این که عمره تمتّع را نمیتواند انجام دهد
نیت حج افراد نماید ولی بعد از چند روز اقامت در مکه کشف خلاف آن شد، اگر بتواند باید به میقات برگرد و گر نه از خارج حرم برای عمره تمتّع احرام ببندد و اعمال عمره تمتّع را انجام دهد سپس برای حجّ تمتّع مُحرم شود.
«۸۴۷» اگر زنی بعد از ورود به مکه گمان کرد که حائض است و نیز گمان کرد که تا وقوف عرفات نمیتواند اعمال عمره تمتّع را انجام دهد و قصد حج افراد نمود و به عرفات رفت ولی در عرفات معلوم شد که حیض نبوده اگر بتواند باید به مکه معظّمه بر گردد و اعمال عمره تمتّع را انجام دهد و گر نه حج افراد بهجا آورد و کفایت میکند.