۶٠٧٢. شخص «الف» با شخص «ب» معامله‌اى را به صورت مضاربه انجام داده است. سرمايه از «ب» و کار از طرف «الف» بوده، قول و قرار بر اين بوده که سود يا ضرر معامله به تناسب پنج به دو تقسيم شود. يعنى اگر پانصد هزار تومان ضرر يا سود برده شود، دويست هزار تومان از آن «ب» و الباقى که سيصد هزار تومان است متعلق به شخص «الف» مى‌باشد و ايشان بعد از گرفتن يک ميليون و سيصد هزار تومان از «ب» جهت خريد برنج به شهرستانى مى‌رود. متأسفانه در آن ديار به دام اشرار منطقه مى‌افتد و نه تنها موجوديش را به سرقت مى‌برند، بلکه خودش را هم مى‌کشند. بفرماييد:
١) تلف شدن پول چه حکمى دارد؟ آيا «ب» مى‌تواند نسبت به سهم مقتول مازاد بر دو پنجم ادّعايى داشته باشد، يا کلّ سرمايه از کيسه «ب» تلف شده است؟
٢) وارث مقتول دو دختر خردسال مى‌باشند. آيا مى‌توانند نسبت به دو پنجم خون‌بهاى پدرشان ادّعايى داشته باشند؟ به بيانى ديگر آيا سود و ضرر پنچ به دو شامل خون مقتول هم مى‌شود؟
ج۱. خير، زيرا يد امانى بوده و نمى‌تواند ادّعايى داشته باشد، با فرض اين که قرارداد بر ضرر بوده نه سرقت و تلف.
ج۲. خون‌بها اگر از قاتلين دريافت شد، متعلّق به ورثه او است و نمى‌توانند از شريک در معامله مطالبه کنند و ربطى به معامله ندارد.
