ج. اين همان مورد احتياطى است که بازى با آلات معدّه بدون معاوضه، محل احتياط است، و در شطرنج و مانند آن احتياط شديد است.

ج. اگر تشويق و کمک بر مرتکبين حرام محسوب شود، حرام است.

ج. بازى با آلات معدّة بدون عوض، مورد احتياط است و اين احتياط در شطرنج و نرد شديد است و اگر در معامله انتزاع جواز مطلق شود (زيرا معاوضه نيز امرى است قصدى) و در آن ترويج حرام باشد، جايز نيست و تکسّب با چيزى که منفعت محلّله ندارد، جايز نيست و نگاه کردن به افراد اگر ضدّ نهى‌ازمنکر نباشد، حرام نيست.

ج. اگر بازى با آلات معدّه قمار نيست ـ که حتى بدون برد و باخت هم محلّ احتياط باشد ـ اشکال ندارد.

ج. شطرنج با همان خصوصياتى که از قديم داشته، ساختنش حرام است، و نگهدارى آن هم حرام است، اگر فايده‌اى غير از بازى کردن با آن نداشته باشد، خريد و فروش آن نيز در اين‌صورت حرام است.

ج. اشکال ندارد، ولى اگر آن احتمال ضرر و خطر داشته باشد (مانند مصارعت) جايز نيست.

ج. در احتياط واجب، مطلقا رجوع به مجتهد اعلم بعدى جايز است؛ بنابراين فقط در صورتى که بازى با اين آلات بدون برد و باخت است، رجوع به مجتهد ديگر جايز است.

ج. بازى کردن با آلات قمار، از قبيل نرد و پاسور و شطرنج، با برد و باخت حرام قطعى است و بدون برد و باخت، احتياط در ترک آن است و در شطرنج، احتياط شديدتر است.

ج. فرق نمى‌کند، فى الجمله.

ج. در مورد شطرنج جايز نيست. (به مسأله‌ى ١۶٢۴ رساله رجوع شود.)