چه کسی مسلمانها را به این روز انداخت؟ چه کسی خاندان پهلوی را بر مردم مسلط کرد که حجاب از سر زن مسلمان و مؤمن بردارد؟
آری، خوبانِ مسلمانها میبایست احتیاط دینی میکردند، که نکردند و در اثر آن سهلانگاریها کار مسلمانان به اینجا کشید. خدا نکند که انسان در دین و امور مسلمانها خلافِ احتیاط کند؛ زیرا انحراف خود انسان هرچند مشکل است، ولی منحرفکردن دیگران و در عداد مضلّین قرار گرفتن، اَشْکل است. «الضآلِین» همان «الْمَغْضُوبِ عَلَیهِمْ»١ هستند؛ زیرا «ضآلین» کارشان به «مُضلّین» منتهی میشود. در ترکیه مصطفی کمال را با وعده سلطنت بر ترکیه تطمیع نمودند، و در ایران رضا پهلوی را با تطمیع واگذاری سلطنت قاجار به او، تطمیع نمودند. تطمیع هرکس مناسب حال اوست. گاهی هم انسان را تهدید به قتل میکنند، که در آن صورت جان انسان در خطر است. در موارد تهدید، اگر تهدید به خود انسان متوجه شود، سخن نگفتن و لال شدن، بلکه اجرای کفر بر زبان، با ایمان قلبی سازگار است، چنانکه خداوند متعال میفرماید: «إِلاّ مَنْ أُكْرِهَ وَ قَلْبُهُ مُطْمَئِنٌّ بِالْإيمان؛ مگر کسی که وادار شده باشد، درحالیکه قلبش به ایمان [به خدا] اطمینان داشته باشد»٢ این مربوط به خود شخص است که برای دفع تهدید و حفظ جان خود تقیه کند، اما گمراهکردن دیگران به هیچوجه جایز نیست!
به خدا پناه میبریم! میخواستیم گمراهان را هدایت کنیم، ولی کار به آنجا کشید که مهتدین (هدایتیافتگان) را گمراه میکردیم!