نماز مهمترین اعمال دینی است که اگر قبول درگاه خداوند عالم شود، عبادتهای دیگر هم قبول میشود و اگر پذیرفته نشود، اعمال دیگر هم قبول نمیشود. و همانطور که اگر انسان هر شبانهروز پنج نوبت در نهر آبی شستوشو کند، چرک در بدنش نمیماند، نمازهای پنجگانه هم انسان را از گناهان پاک میکند.
سزاوار است که انسان نماز را در اول وقت بخواند. کسی که نماز را پَست و سبک شمارد، مانند کسی است که نماز نمیخواند؛ پیغمبر اکرم صلیاللهعلیهوآله فرمودند: «کسی که به نماز اهمیت ندهد و آن را سبک شمارد، سزاوار عذاب آخرت است». روزی حضرت در مسجد تشریف داشتند، مردی وارد و مشغول نماز شد، رکوع و سجودش را کاملاً بهجا نیاورد. حضرت فرمودند: «اگر این مرد درحالیکه نمازش اینطور است از دنیا برود، به دین من از دنیا نرفته است». پس انسان باید مواظب باشد که به عجله و شتابزدگی نماز نخواند و در حال نماز، به یاد خدا و با خضوع و خشوع و وقار باشد و متوجه باشد که با چه کسی سخن میگوید و خود را در مقابل عظمت و بزرگی خداوند عالم بسیار پست و ناچیز ببیند و اگر انسان در موقع نماز کاملاً به این مطلب توجه کند، از خود بیخبر میشود، چنانکه در حال نماز تیر را از پای مبارک امیرالمؤمنین علیهالسلام بیرون کشیدند و آن حضرت متوجه نشدند.
و نیز باید نمازگزار توبه و استغفار نماید و گناهانی که مانع قبول شدن نماز است، مانند حسد، کبر، غیبت، خوردن حرام، آشامیدن مسکرات و ندادن خمس و زکات، بلکه هر معصیتی را ترک کند. و همچنین سزاوار است کارهایی که ثواب نماز را کم میکند بهجا نیاورد، مثلاً در حال خوابآلودگی و خودداری از بول به نماز نایستد و در موقع نماز به آسمان نگاه نکند. و نیز کارهایی که ثواب نماز را زیاد میکند بهجا آورد، مثلاً انگشتری عقیق بهدست کند و لباس پاکیزه بپوشد و شانه و مسواک کند و خود را خوشبو نماید.