«٢٢١۵» طبقه دوم از کسانی که بهواسطه خویشی ارث میبرند، جدّ و جدّه، یعنی پدربزرگ و مادربزرگ، و همچنین برادر و خواهر میت است، و اگر برادر و خواهر نداشته باشد، اولادشان ارث میبرند.
«٢٢١۶» اگر وارث میت فقط یک برادر یا یک خواهر باشد، همه مال به او میرسد، و اگر چند برادر پدر و مادری، یا چند خواهر پدر و مادری باشد، مال بهطور مساوی بین آنان تقسیم میشود، و اگر برادر و خواهر پدر و مادری با هم باشند، هر برادری دو برابر خواهر میبرد؛ مثلاً اگر دو برادر و یک خواهر پدر و مادری دارد، مال را پنج قسمت میکنند، هر یک از برادرها دو قسمت و خواهر یک قسمت آن را میبرد.
«٢٢١٧» اگر میت برادر و خواهر پدر و مادری دارد، برادر و خواهر پدری که از مادر با میت جداست ارث نمیبرند، و اگر برادر و خواهر پدر و مادری ندارد، چنانچه فقط یک خواهر یا یک برادر پدری داشته باشد همه مال به او میرسد؛ و اگر چند برادر یا چند خواهر پدری داشته باشد، مال بهطور مساوی بین آنان تقسیم میشود؛ و اگر هم برادر و هم خواهر پدری داشته باشد، هر برادری دو برابر خواهر میبرد.
«٢٢١٨» اگر وارث میت فقط یک خواهر یا یک برادر مادری باشد که از پدر با میت جداست، همه مال به او میرسد؛ و اگر چند برادر مادری یا چند خواهر مادری یا چند برادر و خواهر مادری باشند؛ مال بهطور مساوی بین آنان تقسیم میشود.
«٢٢١٩» اگر میت برادر و خواهر پدری و مادری، و برادر و خواهر پدری، و یک برادر یا یک خواهر مادری داشته باشد، برادر و خواهر پدری ارث نمیبرند و مال را شش قسمت میکنند، یک قسمت آن را به برادر یا خواهر مادری و بقیه را به برادر و خواهر پدر و مادری میدهند و هر برادری دو برابر خواهر میبرد.
«٢٢٢٠» اگر میت برادر و خواهر پدر و مادری، و برادر و خواهر پدری، و برادر و خواهر مادری داشته باشد، برادر و خواهر پدری ارث نمیبرد و مال را سه قسمت میکنند، یک قسمت آن را برادر و خواهر مادری بهطور مساوی بین خودشان تقسیم میکنند و بقیه را به برادر و خواهر پدر و مادری میدهند و هر برادری دو برابر خواهر میبرد.
«٢٢٢١» اگر وارث میت فقط برادر و خواهر پدری و یک برادر مادری یا یک خواهر مادری باشد، مال را شش قسمت میکنند، یک قسمت آن را برادر یا خواهر مادری میبرد و بقیه را به برادر و خواهر پدری میدهند و هر برادری دو برابر خواهر میبرد.
«٢٢٢٢» اگر وارث میت فقط برادر و خواهر پدری و چند برادر و خواهر مادری باشد، مال را سه قسمت میکنند، یک قسمت آن را برادر و خواهر مادری بهطور مساوی بین خودشان قسمت میکنند و بقیه را به برادر و خواهر پدری میدهند و هر برادری دو برابر خواهر میبرد.
«٢٢٢٣» اگر وارث میت فقط برادر و خواهر و زن او باشد، زن ارث خود را به تفصیلی که بعداً گفته میشود میبرد و خواهر و برادر بهطوریکه در مسائل گذشته گفته شد ارث خود را میبرند، و نیز اگر زنی بمیرد و وارث او فقط خواهر و برادر و شوهر او باشد، شوهر نصف مال را میبرد و خواهر و برادر بهطوریکه در مسائل قبل گفته شد ارث خود را میبرند، ولی ارث بردن زن یا شوهر موجب نمیشود که از سهم برادر و خواهر مادری چیزی کم شود، اما از سهم برادر و خواهر پدر و مادری یا پدری کم میشود؛ مثلاً اگر وارث میت شوهر و برادر و خواهر مادری و برادر و خواهر پدر و مادری او باشد، نصف مال به شوهر میرسد و یک قسمت از سه قسمت اصل مال را به برادر و خواهر مادری میدهند و آنچه میماند مال برادر و خواهر پدر و مادری است، پس اگر همه مال او شش تومان باشد، سه تومان به شوهر و دو تومان به برادر و خواهر مادری و یک تومان به برادر و خواهر پدر و مادری میدهند.
«٢٢٢۴» اگر میت خواهر و برادر نداشته باشد، سهم ارث آنان را به اولادشان میدهند و سهم برادرزاده و خواهرزاده مادری بهطور مساوی بین آنان تقسیم میشود و از سهمی که به برادرزاده و خواهرزاده پدری یا پدر و مادری میرسد هر پسری دو برابر دختر میبرد.
«٢٢٢۵» اگر وارث میت فقط یک جد یا یک جده است، چه پدری باشد یا مادری، همه مال به او میرسد، و با بودن جدّ میت، پدر جدّ او ارث نمیبرد.
«٢٢٢۶» اگر وارث میت فقط جد و جده پدری باشد، مال سه قسمت میشود، دو قسمت را جد و یک قسمت را جدّه میبرد، و اگر جد و جده مادری باشد، مال را بهطور مساوی بین خودشان تقسیم میکنند.
«٢٢٢٧» اگر وارث میت فقط یک جد یا جده پدری و یک جد یا جده مادری باشد، بنابر اظهر مال سه قسمت میشود، دو قسمت را جد یا جده پدری و یک قسمت را جد یا جده مادری میبرد.
«٢٢٢٨» اگر وارث میت جد و جده پدری و جد و جده مادری باشد مال سه قسمت میشود، یک قسمت آن را جد و جده مادری بهطور مساوی بین خودشان تقسیم میکنند و دو قسمت آن را به جد و جده پدری میدهند، و جد دو برابر جده میبرد.
«٢٢٢٩» اگر وارث میت فقط زن و جد و جده پدری و جد و جده مادری او باشد، زن ارث خود را به تفصیلی که بعداً گفته میشود میبرد، و یک قسمت از سه قسمت اصل مال را به جد و جده مادری میدهند که بهطوری مساوی بین خودشان تقسیم میکنند، و بقیه را به جد و جده پدری میدهند و جد دو برابر جده میبرد؛ و اگر وارث میت شوهر و جد و جده باشد، شوهر نصف مال را میبرد و جد و جده به دستوری که در مسائل گذشته گفته شد ارث خود را میبرند.